درباره پریستو معروف ترین شعبده باز ایرانی

درمورد پریستو مشهور ترین شعبده باز ایرانی 

شعبده بازی در کشور عزیزمان ایران آنطور که باید خبرساز نیست،ما امروز میخواهیم شما را با یکی از معروفترین شعبده بازهای ایرانی آشنا کنیم. «خلبان»، «دکتر»، «معلم» و «مهندس»؛ چهار شغلی بودند که اگر در بچگی از ما می پرسیدند می خواهي چه کاره شوی، معمولا یکی از این شغل ها را میگفتیم.

اما بهروز کریمی، هیچ کدام از این شغل ها را دوست نداشت. او در نهایت به آرزوی کودکی اش رسید و شعبده باز شد. بهروز بدون داشتن هیچ مربی، نخستین اجرای رسمی شعبده اش را در 14 سالگی در کویت برگزار کرد و بعدها به یک صورت تلویزیونی تبدیل شد. حالا عمو بهروز 62 ساله با نام هنری «پریستو» به یکی از سرشناس ترین شعبده بازان کشور تبدیل شده

درباره پریستو معروف ترین شعبده باز ایرانی

که در داخل و خارج از کشور نیز اجراهای مختلفی داشته هست. با این هنرمند آبادانی گفتگو کرده و از شغل عجیب شعبده بازی و ریزه کاری هایش پرسیده ایم، اینکه بازار شعبده در کشور عزیزمان ایران به کدام سمت می رود و آینده این هنر در کشور ما به کجا ختم میشود.
نخستین باری که سراغ شعبده بازی رفتید، یادتان هست؟ اصلا چه شد که تصمیم گرفتید شعبده باز شوید؟

– علاقه من به شعبده به دوران گذشته از دبستان بر میگردد. در آن وقت فیلمهای هندی زیادی تماشا میکردم که در اغلب انها، جادوگرهایی وجود داشتند که نظر مرا بسیار جلب می کردند. یکبار در دوران مدرسه معلم از من پرسید «دوست داری در آینده چه کاره شوی؟» جواب دادم «جادوگر» «با خنده».

شعبده بازی | شعبده بازی | هنرمندان | هنرمند | برنامه | ایرانی | نمایش | تبدیل | ایران | هنرمند | ایرانی

معلم به جای اینکه مرا دعوا کند، دستی به سرم کشید و با خنده گفت: «آفرین. با درس خواندن می توانی جادوگر خوبی شوی.» یادم است که به علت همین حرف معلم، انگیزه ام جهت درس خواندن و نمره اوج گرفتن خیلی اکثر شد. به یاد دارم که در آن وقت معرکه گیرها در بعضی محله ها، افراد زیادی را دور خود جمع کرده و گاهی شعبده هم اجرا میکردند.

روزی بعد از مشاهده اینکه خاک درون کلاه این شعبده باز به طلا تبدیل شد، به منزل رفتم و پس از کلی تلاش، توانستم ترفندی بیابم که خاک درون کلاهم را به طلا تبدیل کنم.اینکار را چندین بار جهت خانواده انجام دادم و هر وقت از دفعه گذشته، ماهرانه تر بود. تقریبا 9 ساله بودم که در یک مراسم عروسی، این شعبده را اجرا کردم و حتی آن وقت پنج تومان هم بعنوان هدیه یا شاید بعنوان دستمزد گرفتم.

پس نخستین درآمد شعبده بازی تان را در 9 سالگی گرفتید؟

درباره پریستو معروف ترین شعبده باز ایرانی

– بله. تدریجی اکثر هم شد. خانواده ما پر جمعیت بود و پدرم با فشار زیادی کار می کرد. با این حال علی رغم عموم آبادانی ها که در پالایشگاه کار می کنند و وضع مالی خوبی دارند ما وضع مالی مناسبی نداشتیم. 14 ساله بودم که تصمیم گرفتم به کشور کویت بروم تا بتوانم کاری را دست و پا کنم.

شنیده بودم که سیرکی از ایالات امریکا به کویت آمده و چند شب اجرا دارند. آن موقع کویت فارسی زبان زیادی داشت ولی این تیمی که از ایالات امریکا آمده بودند، کسی را نداشتند که بتواند فارسی صحبت کند. من جلو رفتم و با هر تلاشی که شده است به آن ها این مفهوم را رساندم که من می توانم فلان نمایش شعبده را بازی کنم.

شعبده بازی | شعبده بازی | هنرمندان | هنرمند | برنامه | ایرانی | نمایش | تبدیل | ایران | هنرمند | ایرانی

بعد از کمی پرسش و پاسخ بالاخره مرا پذیرفتند و به اتاقی پر از لوازم شعبده بردند که در همان لحظه اول ورود به اتاق چشمان متعجب من از مشاهده این همۀ اسباب شعبده گرد شد. خلاصه اینکه سه روز با این تیم اجرا داشتم و در هر اجرا تنها 15 دقیقه به من وقت تخصیص داده شده است می شد. با این حال هنگامی که به کشور عزیزمان ایران برگشتم، توانستم با درآمد همین چند شب یک منزل بخرم

یعنی یک نوجوان 14 ساله با سه روز اجرای شعبده توانست یک منزل بخرد؟ شاید من هم اگر جای شما بودم شعبده بازی را رها نمیکردم.

درباره پریستو معروف ترین شعبده باز ایرانی

– همینطور است «خنده». گرچه خانواده من با انجام شعبده مخالفت میکردند. با این حال من به این هنر ادامه دادم. گرچه در کنار هنر شعبده بازی، در شرکت نفت هم بعنوان کارمند مشغول بودم. من اعتقاد دارم هر هنرمندی دوره مخصوص به خود را دارد و پس از آن دوره بحبوحه کنار گذاشته می شود؛ بنابراین یک هنرمند باید در کنار هنرش یک شغل دائمی هم داشته باشد

تا امرار معاش خود و خانواده اش مختل نشود. در ایران، در کلوب هاي نفت آبادان اجراهای متعددی داشتم. همۀ وقت} همه ي بلیط ها به فروش میرسید.در همان وقت بود که مطبوعات با این تیتر مرا خطاب کردند: «این جوان ایرانی با قدرت چشمانش شیشه را می شکند و فلزات را خم میکند».

برای نخستین بار که در یکی از کلوب هاي نفت آبادان اجرا کردم، تمام درآمد حاصل از این اجرا صرف امور خیریه می شد. پس از اجرا مدیر کلوب نزد من آمد و آن وقت 50 تومان به من داد. هنگامی که پول را قبول نکردم، گفت پس چیزی از من بخواه که بعنوان هدیه به تو بدهم. از آنجایی که همه ي وقت آرزو داشتم کارمند شرکت نفت شوم، از او همین درخواست را کردم و طولی نکشید که من در بخش جوشکاری لوله هاي نفتی مشغول به کار شدم.

از نام هنری تان جهت مان بگویید. «پریستو» به چه معناست؟

– هنگامی که کسی از من می پرسید چرا پریستو، جواب می دادم من در آینده قصد دارم دو دختر داشته باشم به نام هاي پریسا و پرستو. پریستو تلفیقی از نام آنهاست. گرچه همان هم شد. در حال حاضر دو دختر به همین نام ها دارم. همین طور پرستو به زبان ایتالیایی هم معنای همان کلمه جادویی «اجی مجی لاترجی» هست.

اوضاع شعبده بازی در کشورمون را چطور ارزیابی میکنید؟ آیا میتوان بعنوان یک هنرمند درآمد خوبی با شعبده بازی دست و پا کرد؟

– تا حدود 10 تا 15 سال پیش اوضاع خیلی خوبی جهت این هنر در کشورمون وجود داشت. در آن وقت حتی وقت نمی کردیم پول هاي مان با بشماریم «با خنده» ولی امروز تعریف چندانی ندارد.

چرا؟

– چون مدت زیادی است که شعبده بازی به یک تجارت تبدیل شده است هست. عده اي که چیز زیادی از این هنر نمیدانند، تنها با پوشیدن لباس شعبده باز، ظاهر خود را آماده می کنند و با وسایل چینی به صحنه می روند. شنیده اید که می گویند «طرف می داند ولی نمی تواند؟» این مسئله حکایت حال اغلب شعبده بازهای این روزگار هست. توصیه دیگر نام شعبده بازی هست. این واژه «بازی» شعبده باز را خراب کرده هست.

برای یک مراسم خوش حالی معمولا به دنبال یک مجری مطرح و خواننده مشهور میگردند. هنگامی که هم که به سرگرمی بیننده فکر می کنند گاهی به سراغ شعبده باز می روند. در این مراسم خوش حالی ها پولی که به مجری و خواننده می دهند خیلی اکثر از پولی است که به مجری و خواننده میدهند، خیلی اکثر از پولی است که به شعبده باز میدهند. همین مسئله گرایش جوانان را به شعبده بازی کم میکند.

آموزش شعبده بازی هم دارید؟

– سال 62 بود که در شهر تهران، نخستین آموزشگاه رسمی شعبده بازی را به طور رسمی راه اندازی کردم. در آن وقت در کشور عزیزمان ایران تعداد شعبده بازی هاي حرفه اي، کمتر از تعداد انگشتان یک دست بود. این آموزشگاه با استقبال خاص اي همراه شد. چهار هزار هنرجو وارد این آموزشگاه شدند که در حال حاضر اغلب انها در نقاط گوناگون دنیا، استاد میباشند.

مثلا یکی از هنرجوهایم که اهل هشتگرد بود در حال حاضر در یکی از کشورهای اروپایی بعنوان بزرگترین شعبده باز آن کشور فعالیت می کند.یکی دیگر از فرزند ها در سوئد در یک برنامه تلویزیونی برنامه اجرا می کند و همزمان پزشکی هم خوانده هست. خودم هم تاکنون در همه ي شهرهای کشور عزیزمان ایران اجرا داشته ام و هنرجو تربیت کردم.

حدود 23 سال است که در سه مرکز گوناگون حضور دارم. یکی «انجمن هنرمندان سرگرمی هاي نمایشی»، «موسسه فرهنگی – هنری نشاط بهروز» و قدیمی ترین آن ها هم که «موسسه فرهنگی – هنری پریستو» است که در آن به آموزش شعبده بازی به هنرجویان مشغول هستم.

یعنی هنوز خودتان هنرجو تربیت میکنید؟

– اگر کسی شعبده بازی انجام میدهد ولی به دنبال ارتقای کارش باشد، راهنمایی هایي به او ارائه میکنم ولی اینکه یک هنرجوی صفر کیلومتر را آموزش دهم، باید بگویم خیر.

بگذارید کمی بحث را به سمت تخصص شما بکشانیم. روش یا تکنیک انجام یک بازی به وسیله شعبده بازها بعنوان برگ برنده نمایش ارزش هست، ولی یک سری از بازی هاي قدیمی مانند غیب شدن دستمال در مشت دست، بین عموم لو رفته هست. این لو رفتن ها به فعالیت شعبده بازها لطمه نمیزند؟

– در انجمن بین المللی شعبده بازی که در ایالات امریکا دایر هست، قانونی وجود دارد که به شعبده بازها میگوید باید به علت زیاد کردن نوآوری و خلاقیت، تکنیک بازی هاي قدیمی را لو دهید. شعبده بازی سرشار از قوانین فیزیک، شیمی و ریاضی به همراه سرعت عمل و قدرت بیان هست. شعبده باز باید خلاقیت بالایی جهت تهیه بازی هاي اخیر داشته باشد.

آیا تا به حال پیش آمده است که در وسط اجرا، تکنیک یک بازی را لو بدهید؟

– خیر. مگر اینکه جهت فرزند هاي مدارس بازی خاصی را اجرا کرده باشم. به عنوان نمونه اگر در یک بازی از شمشیر بهره گیری کنم، کودک مدرسه اي که نمایش مرا میبیند، عاشق اینکار میشود؛ بنابراین من خودم را موظف می دانم که یک سری چیزها را به او توضیح دهم یا حتی تکنیک بازی را لو بدهم تا به خودش آسیب نزند.

اکثر از چه ابزارهایی جهت شعبده بازی بهره گیری میکنید؟

– 25 سال است که هنگامی که جهت اجرا در فلان برنامه دعوت میشوم بدون هیچ گونه ابزاری روی صحنه می روم که همین مسئله تعجب همگان را بر می انگیزد. حتی بسیار پیش آمده که روی صحنه یا پشت رادیو به طور کاملا بداهه، بازی را طراحی و اجرا کرده ام. هنگامی که در رادیو برنامه اجرا میکنم، گذشته از شروع، به رانندگانی که صدای مرا می شنوند تذکر می دهم که ابتدا خودرو را پارک کنند، چرا که دقت و تمرکزشان از رانندگی سلب خواهد شد.

سبک بعضی از اجراهای من، به گونه اي است که روشن دلان عزیز هم میتوانند با شنیدن آن به هیجان بیایند و لذت ببرند. از سال 1351 هم توانستم شعبده بازی «منتال» را ترتیب دهم. فعالیت هایي مانند متوقف کردن نبضم، هیپنوتیزم کردن تماشاچی و خم کردن فلزات با تمرکز از این قبیل اند. حتی گاهی با دهان بسته هم حرف میزنم «با خنده».

میمون عروسکی دارم به نام جودی. هنگامی که در خیابان آن را روی دوشم میگذارم و قدم می زنم، با دهان بسته حرف میزنم. کسانی که از کنارم رد می شوند با تعجب به من و جودی نگاه میکنند. «بلند میخندد»با دقت به اجراهای متعددی که در خارج از کشور داشته اید فکر می کنید در حین اجرای یک شعبده، چه فرقی بین مخاطب ایرانی با خارجی وجود دارد؟

– به طور کلی، من دوست دارم مردم و مخاطبانم بخندند. همه ي وقت هنگامی که نمایش هیجان انگیزی اجرا میکنم در لابلای نمایش، دیالوگ هاي خنده دار هم وارد میکنم؛ چرا که از شنیدن صدای خنده تماشاچیان لذت می برم. ایرانی ها خیلی سخت می خندند در حالی که خارجی ها اینجور نیستند. از طرف دیگر ایرانی ها

خیلی عجله دارند که ببینند آخر شعبده چه می شود در حالیکه یک فرد خارجی معمولا از فرآیند یک نمایش لذت میبرد. به همین دلیل، یک هنرمند باید مخاطب خود را بشناسد.

شعبده بازی در کدام کشورهای دنیا، جایگاه بهتر و محبوب تری دارد؟

– اگر به کشورهای اروپایی و آمریکایی نگاه کنید، میبینید که به کودکان در مدارس و در اوقات فراغت شعبده و تردستی یاد میدهند. اگر در این کشورها به فروشگاه هاي فروش لوازم شعبده بازی نگاهی بیندازید، مردم عادی را میبینید که بسته به ایده شان، این لوازم را خریداری میکنند. اضافه بر این ها، در کشورهای عربی نیز شعبده بازی طرفداران زیادی دارد.

اگر دوست دارید میتوانید این پرسش را جواب ندهید، ولی احتمالا مخاطبان این گفت و گو دوست دارند بدانند که «پریستو»ي مشهور بابت اجرای هر برنامه شعبده بازی، چقدر درآمد دارد؟

– من جهت هر اجرا در شهر تهران سه و نیم میلیون تومان و در شهرستان ها چهار و نیم میلیون تومان دریافت می کنم. وقت هر برنامه هم بین 30 تا 45 دقیقه هست.

واژه های کلیدی: شعبده بازی | شعبده بازی | هنرمندان | هنرمند | برنامه | ایرانی | نمایش | تبدیل | ایران | هنرمند | ایرانی

درباره پریستو معروف ترین شعبده باز ایرانی