پایان مسابقه جهت دور زدن مصوبه ، نرخ سود بانکی از فردا کم کردن می‌یابد

نرخ سود بانکی از فردا کم کردن می یابد/پایان مسابقه جهت دور زدن مصوبه

عبارات مهم : سرمایه گذاری – بانک مرکزی

به گزارش مهر، ماراتن نظام بانکی جهت جذب سپرده های زیاد از مردم آن هم درست در روزهایی که بانک مرکزی و شورای پول و اعتبار دولت دوازدهم می خواهند ساماندهی قیمت های بهره را در نظام بانکی داشته باشند، بالاخره به آخر رسید. از فردا قرار است که با بخشنامه بانک مرکزی، همه بانکها ملتزم به اجرای قیمت های سود یکسان باشند؛ اگرچه هیچ تضمینی هم جهت اجرای آن وجود ندارد و تا به حال هم که نظام بانکی ملزم به اجرای مصوبه شورای پول و اعتبار بوده هست، چندان گوشش به نظارت و بخشنامه و مواردی از این دست، بدهکار نبود.

پایان مسابقه جهت دور زدن مصوبه ، نرخ سود بانکی از فردا کم کردن می‌یابد

بداخلاقی در نظام بانکی به اوج رسید

یکسالی می شود که شورای پول و اعتبار مصوب کرده که قیمت سود سپرده های بانکی بلندمدت یکساله ۱۵ درصد و کوتاه مدت ده درصد باشد، ولی بانکها باز هم راه خود را می رفتند و با طرح هایی که ارایه می دادند و عناوین و ترفندهای مختلفی که راه را جهت دور زدن این مصوبه هموار می کرد، تلاش داشتند که کمبود نقدینگی خود را با منابع مالی در دست مردم تامین کنند. ولی واکنش‌ها بانکها این بار اندکی متفاوت بود؛ آنها به هر دری می زدند تا بتوانند سپرده بیشتری جذب کنند و حتی در مسابقه های منفی با همتایان خود در نظام بانکی، مشتریان آنها را از آن خود کنند.

در حدود ده روزی که از اعلام رسمی بانک مرکزی با صدور بخشنامه التزام شبکه بانکی به قیمت های مصوب سپرده، بدترین صحنه ها در سریال کم شدن قیمت سود بانکی کلید خورد و متاسفانه نظام بانکی این بار هم از این آزمون سخت، سربلند بیرون نیامد؛ اگرچه باید منتظر ماند و دید که واکنش‌ها آنها در هفته ها و ماههای آینده در پایبندی به قیمت های مصوب شورای پول و اعتبار در سپرده های کوتاه مدت و بلندمدت چه خواهد بود.

اگرچه بعضی شعب بانکی در واپسین دقایق جذب سپرده با نرخ‌های سود بالاتر از مصوبه‌ای که سال گذشته شورای پول و اعتبار داشت، کار خود را چند ساعتی تمدید کردند، ولی بالاخره مسابقه تمام شد. 

روز گذشته اما، بسیاری از بانکها بداخلاقی در نظام بانکی را به اوج رساندند و با رفتارهای غیرمحترمانه با مشتریان خود، فقط به پول فکر کردند و اینکه بتوانند از این فرصت، حداکثر بهره برداری را داشته باشند؛ البته روی دیگر داستان، خود مردم هستند که واکنش‌ها آنها به طور قطع، سازنده شیوه واکنش‌ها هر بخشی از کشور از جمله نظام بانکی هست. بعضی مشتریان هر نوع توهینی را پذیرفتند تا بلکه دو درصد سود زیاد آن هم حداکثر در یکسال، نصیبشان شود.

صف چند ساعته جهت سپرده گذاری در بعضی بانکها/شعبی که تا پاسی از شب باز بود

گزارش های میدانی خبرنگار مهر از شعب بانکی در روز پنجشنبه(نهم شهریورماه) همزمان با بسته شدن پرونده گشایش سپرده با قیمت های بالاتر از ۱۵ درصد مصوب شورای پول و اعتبار، حکایت از صحنه های نامناسبی دارد که در بعضی از شعب بانکهای عمدتا دارای مسئله ترازنامه ای رقم خورد. در عین حال شعب این بانکها، طی روزهای سه شنبه، چهارشنبه و پنج شنبه تا پاسی از شب به روی مردم باز بود و با ارسال پیامکهای پیاپی، مشتریان را به سپرده گذاری زیاد ترغیب می کردند.

پایان مسابقه جهت دور زدن مصوبه ، نرخ سود بانکی از فردا کم کردن می‌یابد

در بعضی شعب، صف های طولانی پشت درهای بسته شعبه مشاهده می شد و بعضی از متصدیان شعب، به علت فشار بالای کاری بداخلاقی هایی را صورت می دادند؛ ضمن اینکه مردم ساعتها را باید جهت سپردن پول خود به نظام بانکی در انتظار به سر می بردند؛ بلکه بتوانند سود بیشتری بگیرند؛ غافل از اینکه باید حداقل بر روی صورتهای مالی و ترازنامه بعضی از بانکها تمرکزی کنند یا از افراد مطلع در مورد اوضاع بانکهایی که پولشان را به آنها می سپارند، تحقیق کنند.

یکی از مشتریان که جهت سپرده گذاری، به گفته خودش دو ساعت در صف انتظار مانده هست، در گفتگو با خبرنگار مهر گفت: ظرف چند روزی که بازار سپرده گذاری در بانکها داغ شده است هست، جنبش شدم که بعد انداز اندک خود را به بانک بسپارم تا بلکه سود بگیرم، البته به شعب متعددی مراجعه کردم و در نهایت این بانک را برگزیدم که از همه بالاتر سود می دهد؛ بالاخره افرادی مثل من که تخصصی در سرمایه گذاری نداریم و هر لحظه پول خود را به زحمت به دست می آوریم، یک تا دو درصد سود بالاتر هم مهم است و البته بانک هم از همه جا مطمئن تر است.

اگرچه بعضی شعب بانکی در واپسین دقایق جذب سپرده با نرخ‌های سود بالاتر از مصوبه‌ای که سال گذشته شورای پول و اعتبار داشت، کار خود را چند ساعتی تمدید کردند، ولی بالاخره مسابقه تمام شد. 

وی می افزاید: افراد زیادی را دیدم که سرمایه اندک خود را این چند روز به بانک سپرده اند و البته نگرانند که قیمت کم کردن پیدا کند؛ هر چه باشد ۸ درصد قیمت بالاتر می ارزد که دو ساعتی هم در صف بایستیم.

یکی دیگر از مشتریان نظام بانکی در گفتگو با خبرنگار مهر گفت: اوایل هفته از بانک تماسی داشتم که درخواست این را مطرح کرد تا پولی را که در بانک بعد انداز دارم، به صورت سپرده یکساله به بانک بسپارم و در برابر سود ۲۲ درصدی را دریافت نمایم، البته متصدی بانک می گفت که اگر سرمایه خود را به بالای صد میلیون تومان برسانم، قیمت را به ۲۳ درصد هم خواهد رساند.

پایان مسابقه جهت دور زدن مصوبه ، نرخ سود بانکی از فردا کم کردن می‌یابد

وی افزود: به هرحال هنگامی که من پولم در حساب به صورت بعد انداز بود، سود ۱۰ درصد را به صورت روزشمار می گرفت، ولی اکنون ۱۲ درصد سود بالاتر می گیرم و این مرا وسوسه کرد که به شعبه مراجعه کنم و پولم را سپرده نمایم. ولی به هرحال وقت زیادی طول کشید تا این کار را انجام دادم و دو ساعتی هم در صف ماندم.

این مشتری نظام بانکی می گوید: البته بانک بعضی از مشتریان خاص را به صورت وی آی پی و اختصاصی پذیرش می کرد و متوجه شدم که این افراد، عمدتا سپرده های میلیاردی دارند و البته از مکالمات متوجه شدم که حتی جهت سپرده گذاری اوج نیز بانک حاضر شده است که یک نماینده خود را به محل کار سپرده گذار بفرستد و همان جا کارهای اداری آن را انجام دهد.

بانک مرکزی: برخورد با بانکهایی که بخشنامه را دور می زنند

در این میان شاید اشکال کار این باشد که ده روزی وقت به بانکها داده شد تا بتوانند بخشنامه سال گذشته شورای پول و اعتبار را رعایت کنند و قیمت های سود را به قیمت های معقول برسانند؛ اگرچه هنوز هم بیم دور زدن این قیمت از سوی بانکها وجود دارد و به همین علت است که بانک مرکزی از تدابیر سخت گیرانه جهت نظام بانکی در صورت عدم رعایت این قیمت ها دارد.

پیمان قربانی، معاون اقتصادی بانک مرکزی در پاسخ به خبرنگار مهر، با تاکید بر اینکه بانک مرکزی با هر گونه دور زدن بخشنامه تازه قیمت سود بانکی، افتتاح حساب جداگانه جهت واریز سود زیاد و یا پرداخت سود موثر بالاتر از قیمت مصوب برخورد خواهد کرد، گفت: حسن اجرای این مصوبه را به شدت زیر نظر داریم.

وی ادامه می دهد: هیچ یک از بانکها حق ندارند نرخی بالاتر از مصوبه شورای پول و اعتبار و بخشنامه تازه بانک مرکزی را در سپرده ها اعمال نمایند و در غیر این صورت با برخورد جدی مواجه خواهند شد.

قربانی در پاسخ به پرسش دیگر خبرنگار مهر مبنی بر دلایل اجرای این مصوبه از یازدهم شهریورماه گفت: نشانه بانک مرکزی این بوده که بتواند هماهنگی مورد نیاز را میان شعب بانکی جهت اجرای موثر این بخشنامه صورت دهد آیا که اگر وقت اجرای این بخشنامه سریعتر از 11شهریور اعلام می شد آن وقت ممکن بود بخشنامه هنوز بدست بعضی شعب در سراسر کشور نرسیده باشد و کار با بی نظمی پیش رود. به همین منظور با بهره گیری از تجارب قبلی یک هفته قبل از از اجرا اطلاع رسانی مورد نیاز صورت گرفت تا به نحو شایسته ای عملیاتی شود.

بخشنامه بانک مرکزی چه می گفت؟

۳۱ مردادماه بود که بانک مرکزی در بخشنامه ای به شبکه بانکی، تدابیر هشت گانه ای را با تاکید بر دوری از مسابقه های ناموجه بین بانک ها و موسسات اعتباری در جذب سپرده ها، ابلاغ کرد. بر اساس این بخشنامه که از ۱۱ شهریورماه مورد نیاز الاجرا هست، بانک ها و موسسات اعتباری موظفند قیمت سودعلی الحساب سپرده های سرمایه گذاری مدت دار یک ساله حداکثر ۱۵ درصد و سپرده های کوتاه مدت را حداکثر ۱۰ درصد محاسبه و رعایت کنند.

۱- از ابتدای روز شنبه مورخ ۱۳۹۶.۰۶.۱۱ بانک ها و موسسات اعتباری موظفند قیمت سود علی الحساب سپرده های سرمایه گذاری مدت دار یک ساله را که برابر ضوابط اعلامی در بخشنامه شماره ۱۱۶۵۹۵ مورخ ۱۳۹۵.۰۴.۱۴ حداکثر ۱۵ درصدسالانه اعلام شده است بود، به طور دقیق رعایت کنند. قیمت سود علی الحساب مذکور جهت سپرده های کوتاه مدت عادی (روز شمار) حداکثر ۱۰ درصد هر سال است.

۲- برابر موازین بانکداری بدون ربا، قیمت های سود پرداختی به سپرده های بانکی به صورت علی الحساب بوده و تسویه و پرداخت قطعی آن ها صرفاً بعد از اتمام دوره مالی بانک ها و موسسات اعتباری و انجام محاسبات سود قطعی با کسر سودهای علی الحساب پرداختی از آن ها الزامی است(موضوع بخشنامه شماره ۹۴.۶۹۳۸۳ مورخ ۱۳۹۴.۰۳.۲۰)

۳- شیوه پرداخت سود به سپرده های سرمایه گذاری مدت دار در هر حال باید به گونه ای باشد که قیمت موثر سود پرداختی در چارچوب مقررات بانکداری بدون ربا، مطابق با بخشنامه شماره ۳۱۴۹۳۱ مورخ ۱۳۹۴.۱۰.۳۰ در خصوص نحوه تعیین قیمت سود علی الحساب سپرده های سرمایه گذاری مدت دار و این بخشنامه صورت پذیرد.

۴- ارائه هر گونه طرح و محصول جهت جذب سپرده به وسیله بانک ها و موسسات اعتباری، منوط به محاسبه و اعلام قیمت موثر سود آن به بانک مرکزی(با شرح کامل) و اخذ تائیدیه از این بانک است.

۵- قیمت های سود علی الحساب تعیین شده است در این بخشنامه، ناظر بر قراردادهایی است که بعد از تاریخ صدور این بخشنامه بین بانک ها و موسسات اعتباری و مشتری منعقد می شود. قیمت سود علی الحساب مذکور در قراردادهای منعقده قبلی تا آخر مدت وقت قرارداد که حداکثر یک سال شمسی خواهد بود، معتبر هست. قرارداد های منعقده با قیمت های سود علی الحساب قبلی به هیچ وجه قابل تمدید نمی باشند و در صورت میل به مشتری به تمدید قرارداد خود با بانک ها و موسسات اعتباری، تمدید آن ها صرفاً در چارچوب مقررات و قیمت های سود علی الحساب مورد نیاز الاجرا در وقت تمدید قرارداد امکان پذیر خواهد بود.

۶- قیمت های سود علی الحساب پرداختی به سپرده های صندوق های سرمایه گذاری با درآمد ثابت نیز مشمول قیمت سود علی الحساب مقرر در این بخشنامه است.

۷- در صورتی که سپرده گذار قبل از آخر مدت قرارداد، اقدام به برداشت و یا بستن حساب سرمایه گذاری یک ساله خود کنند، قیمت سود علی الحساب اینگونه حساب ها معادل قیمت سود سپرده سرمایه گذاری کوتاه مدت عادی(روز شمار) در نظر گرفته خواهد شد. ضمناً جهت برخورداری از سود سپرده، حداقل دوره دوام در حساب های سپرده گذاری کوتاه مدت از وقت افتتاح، یک ماه است.

۸- بانک ها و موسسات اعتباری مکلفند از اعمال هرگونه روشی که منجر به زیاد کردن قیمت موثر سود سپرده ها شود(از جمله از طریق اتخاذ روش های متفاوت حسابداری و محاسباتی و یا اعمال تغییرات نرم افزاری در سیستم های رایانه ای و …) به طور جد، اجتناب کنند. بدیهی است عوامل موثر در این زمینه اعم از مدیران و کارکنان بانک ها و موسسات اعتباری و شرکت های نرم افزاری طرف قرارداد آنها ـ حسب مورد ـ تحت پیگرد قانونی قرار خواهند گرفت؛ ضمن آن که در صورت احراز همکاری و یا همکاری شرکت های نرم افزاری طرف قرارداد با بانکها و موسسات اعتباری در ارتکاب تخلف، شبکه بانکی از ادامه همکاری با شرکت های مذکور منع خواهد شد.

در پایان، مجدداً بر این عنوان تاکید می شود که از بانک ها و موسسات اعتباری کشور انتظار می رود با اجرای دقیق تدابیر اعلامی در این بخشنامه و کم کردن هزینه های تامین مالی خود، متناسباً اقدام به کم شدن قیمت های سود تسهیلات به متقاضیان نمایند. درضمن بانک ها و موسسات اعتباری که نسبت به رعایت دقیق مقررات این بخشنامه اهتمام بورزند، از حمایت های بانک مرکزی برخوردار خواهند شد.

به هرحال باید منتظر ماند و دید که قیمت سود چه سرنوشتی را در هفته ها و ماههای آینده خواهد داشت. آیا بانکها از مصوبه شورای پول و اعتبار تمکین می کنند یا باز هم ساز خود را کوک خواهند کرد

واژه های کلیدی: سرمایه گذاری | بانک مرکزی | سود سپرده | سود بانکی | قرارداد | مرکزی | اعتبار | اخبار اقتصادی و بازرگانی