میانبر اعتمادسازی در بورس پایتخت کشور عزیزمان ایران

میانبر اعتمادسازی در بورس تهران

عبارات مهم : سرمایه گذاری – سرمایه گذار

شاخص بورس پایتخت کشور عزیزمان ایران طی معاملات روز گذشته همچنان به ریزش آرام خود ادامه داد وبا 106 واحد کم کردن در عدد 78 هزار و 659 واحد ایستاد. این روزها معاملات بورس پایتخت کشور عزیزمان ایران به سردی و با رکود ادامه می یابد. ارزش معاملات خرد سهام و حق تقدم در روز گذشته به زحمت به عدد 78 میلیارد تومان رسید.

میانبر اعتمادسازی در بورس پایتخت کشور عزیزمان ایران

میانگین ارزش معاملات روزانه در یک ماه گذشته 80 میلیارد تومان در روز بوده است که جهت بورس پایتخت کشور عزیزمان ایران به مثابه یک شوخی تلخ می ماند. این در حالی است که اوضاع بازار و شرکت ها با توجه به اخبار کلان اقتصادی چندان هم بد به نظر نمی رسد. چشم انداز تورمی که در اقتصاد کشور ایجاد شده، خبر ورود سرمایه گذاران خارجی، کم کردن میانگین نسبت قیمت به درآمد، امکان اصلاح ساختار نظام بانکی در آینده نزدیک و اصلاح عملکرد شرکت های تولیدکننده کالا در سایه رشد نسبی قیمت های جهانی هریک به طور جداگانه می تواند محرک مناسبی جهت بازار سهام باشد.

هرچند ریسک هایی از جمله خطر بروز ناامنی در منطقه و نوسان متغیرهای سیاسی نیز بازار سهام پایتخت کشور عزیزمان ایران را ترساندن می کند، ولی حقیقتا کفه وقت های بورس پایتخت کشور عزیزمان ایران به کفه تهدیدها در ترازوی مقایسه این دو عامل، می چربد. با این وجود تحرک معناداری از جانب فعالان بورس در سمت خرید سهام مشاهده نمی شود. به نظر می رسد حلقه مفقوده ای، مانع از تکمیل اصلاح زنجیره ملزومات سرمایه گذاری در بورس پایتخت کشور عزیزمان ایران می شود. اعتماد سرمایه گذاران به نهاد ناظر و متولیان بازار سهام بیش از هر وقت دیگری در برهه فعلی، به ترمیم نیاز دارد. ولی چه روش هایی می تواند اعتماد از دست رفته سرمایه گذاران به بازار سهام را در کوتاه ترین وقت ممکن احیا کند؟

سرمایه گذاری | سرمایه گذار | بی اعتمادی | روز گذشته | اطلاعات | جلوگیری | اطلاعات | بازار | ایران | اعتماد

ریشه بی اعتمادی به بازار سهام

از دیرباز تا کنون، متولیان بازار سهام پایتخت کشور عزیزمان ایران تلاش داشته اند خود را نه تنها متولی بازار، بلکه متولی قیمت ها نیز نشان دهند. این واکنش‌ها زیاد از سال 1392 و بعد از ثبت قله تاریخی شاخص بورس پایتخت کشور عزیزمان ایران بیش از هر وقت دیگر بروز یافت. اغلب فعالان و کارشناسان بازار سهام در آخرهای سال 92 اعتقاد بودند که بازار سهام وارد فاز حبابی شد. بعد از لمس سطح 89 هزار و 500 واحد به وسیله شاخص کل، دوره رکود بلندمدت بورس پایتخت کشور عزیزمان ایران شروع شد. ولی درست بعد از کم کردن محسوس تقاضا جهت خرید سهام و همچنین کم کردن چشمگیر ارزش روزانه معاملات، تکاپوی شرکت بورس جهت حمایت از شاخص کل شدت گرفت.

در آن دوره استنباط مدیران شرکت بورس این بود که افت قیمت های سهام مقطعی هست. بنابراین با حمایت از قیمت ها تلاش داشتند اصلاح قیمت ها را به تعویق اندازند. انجام معاملات بلوکی در نمادهای عادی شرکت های شاخص ساز، انجام معاملات دستوری و صوری و حمایت های گسترده اشخاص حقوقی در آن دوره که به وضوح با هماهنگی شرکت و بعضا به دستور شرکت انجام می شد، نتوانست بازار را حفظ کند و آخر شاخص بورس پایتخت کشور عزیزمان ایران در اسفندماه سال 1393 تا عدد 61 هزار و 500 واحد نیز عقب نشست.

پس از آن شاخص بورس پایتخت کشور عزیزمان ایران بارها به بهانه های متفاوت (عمدتا در بزنگاه های برجام) به صورت هیجانی رشد کرد و باز هم در بازه های اصلاح قیمت ها، شرکت جهت حمایت از قیمت ها به صرافت افتاد. با همین روند هر بار اصلاح قیمت ها به تعویق افتاد و رفته رفته از اقبال معامله گران به بازار سهام کاسته شد.در آخرین رشد هیجانی قیمت ها (ابتدای امسال به بهانه انتخابات ریاست جمهوری) شرکت بازهم رویکرد حمایتی خود را رها نکرد. با این تفاوت که این بار خبری از معاملات بلوکی در نماد عادی و کارها عیان نیست. بعد از شروع اصلاح قیمت ها در نیمه دوم اردیبهشت ماه سال جاری، بعضی حقوقی های بزرگ بازار سهام از جمله صندوق سرمایه گذاری گنجینه زرین شهر (آرمان شهر سابق) و صندوق توسعه بازار با چراغ سبز شرکت اقدام به حمایت از قیمت ها کردند غافل از اینکه حمایت های این چنینی هربار با ایجاد تقاضای نسبتا کاذب باعث جلوگیری از اصلاح قیمت سهام و در نتیجه کم کردن تقاضای بالقوه واقعی می شود. اگرچه با پیگیری های فعالان بازار حالا چند روزی است که شرکت و حقوقی های بزرگ گوش به فرمان سازمان، دست از این قبیل مداخلات برداشته اند، ولی همچنان روش های دیگری جهت حمایت بازار از سوی شرکت پیگیری می شود که علی رغم آنچه تصور می شود به بی اعتمادی و عدم اقبال سرمایه گذاران دامن می زند.

میانبر اعتمادسازی در بورس پایتخت کشور عزیزمان ایران

مداخلات غیرمستقیم نهاد ناظر

از آخرهای سال گذشته شرکت به منظور حمایت از قیمت ها در بازار سهام، عرضه های اولیه شرکت ها و همچنین عرضه اوراق با درآمد ثابت از جمله اسناد خزانه اسلامی را متوقف کرد. علاوه بر آن در سال گذشته صندوق های سرمایه گذاری با درآمد ثابت ملزم شدند دست کم 5درصد از دارایی های خود را به صورت سهام بورسی و فرابورسی نگهداری کنند. نشانه از این کارها همانا پیگیری سایر روش ها جهت مداخله غیرمستقیم در قیمت های سهام است.روز گذشته روح الله حسینی مقدم، معاون نظارت بر ناشران و اعضای شرکت بورس، اعلام کرد که شرکت به پرداخت ملت، جهت عرضه اولیه آماده است و به زودی با ارسال بعضی اطلاعیه های شرکتی آماده عرضه اولیه خواهد شد.

سرمایه گذاری | سرمایه گذار | بی اعتمادی | روز گذشته | اطلاعات | جلوگیری | اطلاعات | بازار | ایران | اعتماد

با توجه به اخبار موجود، این شرکت ماه هاست که جهت عرضه اولیه آماده است ولی عرضه آن منوط به اصلاح شرایط بازار شده است بود. در واقع شرکت بورس با مصلحت اندیشی بی جا ماه هاست که عرضه های اولیه را به تعویق انداخته هست. این واکنش‌ها اگرچه به اندازه مداخله مستقیم در معاملات مذموم نیست ولی به نحوی جهت گیری نادرست مدیران شرکت را نشان می دهد. با این اقدام و البته کارها پیشین شرکت در جهت اوج نگه داشتن قیمت ها، شرکت تلویحا اعلام می کند که مسوول افت یا رشد قیمت ها است و در واقع بین فعالان بازار این انتظار ایجاد می شود که چنانچه قیمت ها در بازار دچار افت شود، شرکت باید پاسخگو باشد. در نتیجه هر بار که بازار سهام وارد فاز اصلاحی یا رکودی می شود، فعالان بازار، شرکت را مقصر می دانند. در حالی که شرکت بورس نه تنها کنترلی روی مدیریت شرکت ها ندارد، بلکه مسوولیت آن تنها ایجاد فضایی امن جهت انجام معاملات، توسعه بازار، ایجاد شفافیت در معاملات و اطلاعات، از بین بردن عدم تقارن اطلاعاتی و کمک به نقدشوندگی بازار سهام است.

لزوم بازگشت نهاد ناظر به اصول اولیه

در برهه فعلی به نظر می رسد که شرکت بورس تا حدی جهت خود مسوولیت بی جا خلق کرده است که ناخودآگاه از وظایف مهم خود بازمانده هست. در ابتدای هفته جاری تعدادی از سهامداران شرکت کنتورسازی کشور عزیزمان ایران به علت توقف طولانی مدت نماد و البته کوتاهی مراجع قانونی در تعیین وظیفه پرونده این شرکت در تالار شیشه ای تجمع کردند. کم و کیف پرونده شرکت کنتورسازی در این مقال نمی گنجد، ولی اظهار نظر یکی از مدیران شرکت بورس (تحت نظارت شرکت بورس) جالب توجه هست. حمید روح بخش، مدیر روابط عمومی و بین الملل بورس تهران، در این باره گفته بود: «بر خلاف آنچه بعضی رسانه ها اعلام کردند، این مناسبت ارتباطی به اوضاع کلی بازار نداشته و صرفا مربوط به سهامداران کنتورسازی کشور عزیزمان ایران بود.» این بیانات نشانگر همان نگاه حمایتی به بازار سهام هست. در واقع گوینده تلاش دارد اهمیت مناسبت را به علت مرتبط نبودن با کلیت بازار کم کردن دهد. احتمالا منظور از کلیت بازار نیز روند قیمت ها هست. این اظهار نظر به روشنی نشان دهنده فراموش شدن اصول اولیه وظایف متولیان بازار و تکیه کردن بر حواشی است.

میانبر اعتمادسازی در بورس پایتخت کشور عزیزمان ایران

این در حالی است که وظیفه مهم ارکان متولی بازار سهام، تلاش جهت نقدشوندگی (جلوگیری از توقف های بلندمدت نمادها)، ارائه اطلاعات و تضمین قابل اتکا بودن اطلاعات شرکت ها (جلوگیری از وقوع پدیده هایی مانند کنتورسازی) و براق سازی در معاملات (جلوگیری از تخلفات احتمالی در معاملات) هست. شرکت راجع به سطح شاخص و سطح قیمت ها در بورس پایتخت کشور عزیزمان ایران حساسیت نشان می دهد ولی براق سازی را فراموش کرده و در پرونده کنتورسازی سکوت می کند. همین پرسشها باعث شده است است که از طرفی قیمت ها اوج بمانند و بنابراین سرمایه گذاران رغبتی به سرمایه گذاری نداشته باشند. از طرف دیگر تعلل نهاد ناظر در جلوگیری از توقف نمادها و همچنین تامین فضای مناسب جهت گردش اطلاعات قابل اتکا باعث از بین رفتن اعتماد سرمایه گذاران بورسی شده است است.

برای بازگشت اعتماد و رغبت سرمایه گذاران به بورس تهران، به کارها بلندمدت و ریشه ای نیاز هست. ولی در کوتاه مدت نیز می توان به سمت اعتمادسازی پیش رفت و به نوعی جهت برطرف گره بی اعتمادی میانبری ساخت. در هفته های اخیر از شدت معاملات حمایتی با دغدغه شاخص کل و قیمت های سهام کاسته شده است هست. این اقدام که به درستی همچنان ادامه دارد جهت رونق بخشی به بازار سهام کافی نیست. همزمان با رها کردن معاملات و قیمت ها به حال خود، به نظر می رسد شرکت بورس باید شجاعانه وظایف خود را در توسعه عرضی و عمقی بازار سهام در پیش بگیرد.

عرضه های اولیه بدون مصلحت اندیشی باید پیگیری شوند تا انتظارات بی جای بعضی فعالان بازار سهام که به اندازه کافی جهت اظهارنظر تریبون دارند از میان برود. بر خلاف آنکه بعضی فعالان بازار عرضه های اولیه را موجب افت بازار سهام می دانند، تجربه نشان داده است که عرضه اولیه پول های تازه را به بازار سهام فرا می خواند. در این زمینه استفاده از اوراق دارای درآمد ثابت نیز به توسعه بازار سرمایه کمک می کند. با رقیق تر شدن بازار سهام، حباب های قیمتی نیز تخلیه خواهند شد و رونق به بازار سهام بازخواهد گشت. فعالان بازار سهام نیز باید بپذیرند که هیچ کس مسوول معاملات آنها نیست و اگر یک دارایی را با تحلیل نادرست در قیمت های اوج خریداری کرده اند، چنانچه شناسایی زیان کنند، نباید از شرکت بورس یا هیچ نهاد دیگری انتظار جبران زیان های خود را داشته باشند.

اخبار اقتصادی – دنیای اقتصاد

واژه های کلیدی: سرمایه گذاری | سرمایه گذار | بی اعتمادی | روز گذشته | اطلاعات | جلوگیری | اطلاعات | بازار | ایران | اعتماد