تلاش‌های مخفیانه جهت گرانی دلار

تلاش های مخفیانه جهت گرانی دلار

عبارات مهم : بانک مرکزی – سود سپرده

روز گذشته قیمت دلار سه هزارو ٩٠٠ تومان را رد کرد و به سه هزارو ٩٠٩ تومان رسید. این در حالی است که دولت در ماه های اخیر تلاش کرده بود قیمت ارز را تثبیت کند و به آن اجازه زیاد کردن ندهد، با وجود این ، زیاد کردن قیمت دلار در دو هفته اخیر سیگنال های مختلفی را به بازار ارسال کرده هست. بعضی کارشناسان اعتقاد دارند دولت به دنبال زیاد کردن قیمت ارز است و بعضی دیگر می گویند به علت درپیش گرفتن سیاست های پولی و بانکی از سوی بانک مرکزی، قیمت دلار در یکی، دو هفته اخیر افزایشی شده است هست. آنها می گویند منابع بانکی به علت کم کردن سود سپرده ها به سمت خرید ارز سرازیر شده است و در کنار آن، تحریم های تازه نیز شرایطی ایجاد کرده تا قیمت ارز زیاد کردن یابد.

تلاش‌های مخفیانه جهت گرانی دلار

این کارشناسان البته زیاد کردن تقاضا جهت خرید ارز به علت سفرهای آخر تابستان را هم زیاد نمی دانند و اعتقاد دارند عمده خریدها از سوی فعالان اقتصادی و بازرگانان انجام می شود و سفرها تأثیر زیادی بر بازار ارز ندارد. در چنین شرایطی، بعضی کارشناسان می گویند بانک مرکزی به دنبال زیاد کردن قیمت ارز هست، ولی ترجیح می دهد قیمت ها را به تدریج و در سایه شوک های کوتاه مدت و مقطعی زیاد کردن دهد. یکی از این کارشناسان، آلبرت بغزیان است که می گوید بانک مرکزی تلاش می کند قیمت ارز را در روندهای مقطعی و حساب شده است زیاد کردن دهد.

این اقتصاددان در گفت وگو با «شرق» عنوان تحریم ها، کم کردن سود سپرده های بانکی و همچنین زیاد کردن مسافرت های خارجی در آخر تابستان را علت محکمی جهت زیاد کردن قیمت ارز ندانست و تأکید کرد جهت بررسی دلایل زیاد کردن قیمت ارز، باید همه موارد به صورت دقیق موشکافی شود. او گفت: «موضوع مسافرت های آخر تابستان در زیاد کردن قیمت ارز تأثیرگذار نیست؛ درست است که معمولا در شهریورماه میزان مسافرت های خارجی زیاد کردن می یابد، ولی میزان زیاد کردن تقاضا جهت ارز در این سفرها به اندازه ای نیست که بازار را تحت تأثیر قرار دهد».

بانک مرکزی | سود سپرده | تأثیرگذار | تحریم ها | مرکزی | سیاست | بازار | ایران

بغزیان همچنین موارد مطرح شده است راجع به تحریم های تازه را در بازار ارز بی تأثیر دانست: «صحبت هایی که راجع به تحریم و برجام از سوی مسئولان آمریکایی مطرح شده است نیز در بازار ارز تأثیر زیادی ندارد، چراکه از سویی هنوز اقدامی دراین ارتباط انجام نشده و از سوی دیگر، دولتمردان آمریکایی همواره این مباحث را علیه کشورمان مطرح کرده اند؛ بنابراین این عنوان نیز نمی تواند توجیه مناسبی جهت زیاد کردن قیمت ارز باشد». به گفته این اقتصاددان، بعضی از کارشناسان اعتقاد دارند کم کردن سود سپرده های بانکی باعث شده است مردم سپرده های خود را از بانک ها خارج کنند و ارز بخرند که این عنوان درنهایت به زیاد کردن قیمت دلار منجر شده است هست. این در حالی است که بغزیان این علت را جهت زیاد کردن قیمت ارز موجه نمی داند: «آن گونه که در هفته های اخیر شاهد بوده ایم، عوض کردن خاصی در میزان سپرده های بانکی ایجاد نشده و این سپرده ها نیز از بانک ها خارج نشده اند؛ بنابراین نمی توان کم کردن سود سپرده ها را نیز علت مهم زیاد کردن قیمت دلار دانست».

تقصیرها بر گردن بانک مرکزی است

بخش زیادی از تمرکز مالی دولت در سال های اخیر، کنترل قیمت ارز به منظور جلوگیری از زیاد کردن غیرمنطقی آن بوده هست. این عنوان باعث شده است زیاد کردن کنونی قیمت ارز بسیاری از تقصیرها را بر گردن بانک مرکزی و به دنبال آن، دولت بیندازد.

آلبرت بغزیان در این ارتباط هم تأکید دارد که رد پای بانک مرکزی در زیاد کردن قیمت دلار به چشم می خورد: «با بررسی همه مواردی که ممکن است باعث زیاد کردن قیمت دلار شده است باشد، به نقش بانک مرکزی در این عنوان برمی خوریم؛ از نظر من، بانک مرکزی با توجه به مقطع کنونی، قیمت فروش ارز به صرافی ها را زیاد کردن داده تا با استفاده از زمان، قیمت دلار را با زیاد کردن مقطعی روبه رو کند». به گفته او، قیمت ارز بعد از زیاد کردن دیگر برگشت ندارد و در همان نقطه اوج باقی می ماند؛ به همین علت اکنون هم نباید منتظر ارزان شدن قیمت دلار باشیم: «بانک مرکزی تمایلی به حفظ قیمت قبلی در نقطه سه هزارو ٧٠٠ تومانی نداشته و به بازار ارز نگاه سود کوتاه مدت دارد؛ البته نمی توان هم گفت قیمت ارز تا چه مقدار زیاد کردن خواهد داشت ولی این قیمت در کشور عزیزمان ایران همواره به سمت افزایشی حرکت کرده و هیچ گاه منفی نشده است».

تلاش‌های مخفیانه جهت گرانی دلار

بغزیان همچنین از تأثیر منفی زیاد کردن قیمت ارز بر تولید گلایه کرد و گفت: «افزایش قیمت ارز به این صورت باعث زیاد کردن بی اعتمادی در بازار می شود؛ البته از نظر من زیاد کردن قیمت ارز مقطعی است و قیمت در یک نقطه ثابت خواهد ماند؛ بانک مرکزی هم به دنبال آن است تا با ایجاد شوک های ارزی، قیمت را در نقطه های مشخصی قرار دهد و بازار را بر مبنای آن قیمت تثبیت کند».

سیاست ارزی بانک مرکزی مشخص نیست

سیاست های نابسامان بانک مرکزی نیز از جمله مباحثی است که باعث نوسان در بازار ارز و به خاص دلار شده است هست. یک کارشناس دیگر بازار ارز در این ارتباط اعتقاد دارد نامشخص بودن سیاست ارزی دولت باعث شده است پرسشها پولی و ارزی در کشور عزیزمان ایران زیاد شود. میثم رادپور در گفت وگو با «شرق» گفت: «متأسفانه دولت ما سیاست ارزی مشخصی ندارد و صندوق بین المللی پول نیز کشور عزیزمان ایران را جزء کشورهایی طبقه بندی کرده که از هیچ سیاست مشخصی پیروی نمی کنند». به گفته او، صندوق بین المللی پول کشورها را بر اساس سیستم های ارزی طبقه بندی کرده که کشور عزیزمان ایران جزء هیچ یک از این سیستم ها نیست. او البته تلاش های بانک مرکزی جهت تثبیت قیمت ارز در بازه های زمانی طولانی را قابل تحسین می داند ولی تأکید دارد شوک های ارزی نیز تأثیر مستقیمی بر بازار دارند: «کشور ما دوره های تثبیت طولانی را پشت سر گذاشته ولی شوک های ارزی مقطعی باعث شده است تلاش ها جهت تثبیت قیمت ارز زیر سؤال برود؛ اکنون هم در مقطعی قرار داریم که شوک های ارزی باعث تأثیرگذاری مستقیم در بازار می شوند».

بانک مرکزی | سود سپرده | تأثیرگذار | تحریم ها | مرکزی | سیاست | بازار | ایران

رادپور همچنین بر این عنوان تأکید دارد که در شرایط فعلی نمی توان برنامه خاصی جهت تثبیت قیمت ارز در نظر گرفت: «بانک مرکزی به صورت مشخص تلاش می کند نسبت های ارز در بازار پایتخت کشور عزیزمان ایران را با نسبت های بازار جهانی همسان کند؛ البته این تلاش ها هم باید انجام شود ولی درصورتی که بانک مرکزی به این وظیفه عمل نکند، بازار به سرعت خود را با بازار جهانی تطبیق خواهد داد».به گفته این کارشناس بازار ارز، بانک مرکزی همواره تلاش کرده میزان ارز مبادله ای را کمتروکمتر کند؛ این سیاست هم به تدریج و با از بین بردن گروه های ١٠ گانه اولویت کالایی اعمال شده است تا قیمت ارز به سمت بازار آزاد حرکت کند.

او این سیاست بانک مرکزی را تلاشی جهت تک نرخی کردن ارز می داند: «زمانی که مرکزی جهت تعیین قیمت دولتی ارز وجود دارد و در کنار آن، بازار هم قیمت خود را روی ارز می گذارد، از بین بردن هر یک از این بخش ها باعث می شود ارز تک نرخی شود». رادپور عنوان مهم را اینجا می داند که بانک مرکزی در شرایط فعلی به صورت ناخودآگاه سیگنال هایی را به سمت بازار آزاد ارسال می کند: «این سیگنال ها بازار آزاد را به این نتیجه می رساند که از نظر ارزی شرایط خوبی بر بانک مرکزی حاکم نیست و ممکن است دولت دلار کافی در اختیار نداشته باشد؛ بنابراین در شرایطی که دلار در هفته های اخیر بیش از ٢٠٠ تومان زیاد کردن پیدا کرده می تواند به آن معنا باشد که زیاد کردن قیمت ارز کنترل شده است و از سوی بانک مرکزی نبوده و فشارهای بازار آزاد در آن تأثیر داشته است».

تلاش‌های مخفیانه جهت گرانی دلار

او همچنین اعتقاد دارد که دلار چهار هزارتومانی گران نیست، چراکه زیاد کردن قیمت ارز در سال های اخیر همگام با تورم حرکت نکرده است: «زمانی که دولت روحانی فعالیت خود را شروع کرد، قیمت دلار سه هزارو ٣٠٠ تومان بود؛ با توجه به اینکه پنج سال سپری شده است و در تمام این سال ها نیز شاهد اتفاقات خاصی؛ مانند کسری بودجه دولت، نصف شدن درآمدهای ارزی و وضع تحریم های بانکی بعد از برجام بوده ایم، دلار چهار هزارتومانی زیاد گران نیست و احتمال زیاد کردن آن متناسب با قیمت تورم نیز وجود دارد». به گفته رادپور، میزان زیاد کردن قیمت ارز در کشور ما همواره عقب تر از تورم داخلی بوده است: «دولت ها جهت جلوگیری از زیاد کردن تورم، تلاش کرده اند قیمت ارز را کنترل کنند؛ البته این عنوان باعث کنترل تورم خارجی می شود، ولی عنوان مهم اینجاست که آنچه در بازار داخلی باعث زیاد کردن تورم می شود، قیمت ارز نیست».

اخبار اقتصادی – شرق

واژه های کلیدی: بانک مرکزی | سود سپرده | تأثیرگذار | تحریم ها | مرکزی | سیاست | بازار | ایران