pdf+ دانلود رایگان کتاب مرشد و مارگریتا

درباره کتاب:

مرشد و مارگریتا را شاید بتوان از آثار شگفت انگیز ادبیات دنیا به حساب آورد. در زمانی که ادبیات فرمایشی تسمه از گرده ی ادبیات شوروی کشیده بود و عرصه را بر اشخاص درخشان ادب روسیه شوروی تنگ کرده بود، میخائیل بولگاکف دوازده سال آخر عمر خود را صرف نوشتن رمانی کرد که به زعم بسیاری از منتقدین با کلاسیک های تاریخ رمان پهلو می زند و بی تردید در زمره ی درخشان ترین آثار ادب تاریخ روسیه به شمار می رود. واضح است که در فضای ادبی خفته ی دوران استالین اثری بدیع چون مرشد و مارگریتا حق حیات نداشت و ربع قرن طول کشید تا بالاخره در سال 1965 زمامداران شوروی بعد از از بین بردن بیست و پنج صفحه از متن کتاب آن را در تیراژ محدودی چاپ کردند. کتاب با استقبال کم نظیر مردم شوروی مواجه شد؛ به خاطر تیراژ کم، جلسات قرائت عمومی تشکیل می شد. کتاب فورا به یکی از داغ ترین کالاهای بازار سیاه شوروی بدل گردید. طولی نکشید که متن کامل و سانسور شده است ی مرشد و مارگریتا به بسیاری از زبان های زنده ی دنیا ترجمه شد و حیرت و تحسین منتقدین را برانگیخت؛ صدها رساله و کتاب و مقاله در باب جوانب گوناگون مرشد و مارگریتا چاپ شد. حتی منتقدین رسمی شوروی بالاخره به اهمیت و ارج بولگاکف اعتراف کردند و مقالاتی در نقد و ستایش مرشد و مارگریتا و دیگر آثار او نوشتند.

مرشد و مارگریتا ساختی به غایت بدیع دارد. رمان از سه داستان متفاوت تشکیل شده است که گاه به گاه درهم تنیده می شوند و بالاخره در آخر کتاب به وحدتی ارگانیک می رسند. شرح وقایع سفر شیطان به مسکو، آینده پونتیوس پیلاطس و تصلیب مسیح و داستان علاقه مرشد و مارگریتا اجزاء سه گانه ی رمان هستند. این داستان ها در دو وقت تاریخی متفاوت رخ می دهند: یکی وقت عیسی مسیح در اورشلیم و دیگری وقت حکومت استالین در مسکو. وقایع وقت اورشلیم از صبح چهار شنبه ی هفته ی عید فصح می آغازد و تا غروب شنبه ادامه دارد. وقایع مهم داستان های مسکو نیز حدود هفتاد ساعت، یعنی از بعدازظهر چهارشنبه تا صبح یکشنبه را در بر می گیرد. این توازی زمانی قاعدتا بیانگر توازی آینده هایی است که در این دو وقت تاریخی متفاوت رقم خورده. بولگاکف با تمهیدات دیگری نیز این توازی و تکرار را به ما نشان می دهد: پرسشها و خصائل بسیاری از شخصیت های سه گانه داستان شبیه هم هستند؛ به تدریج خواننده درمی یابد که آن چه در فصل های مربوط به پیلاطس خوانده در حقیقت بخش هایی از همان کتاب مرشد بوده استوبالاخره توصیف نویسنده از دو شهر مسکو و اورشلیم و طوفانی که در آخر ماجراهای این دو شهر رخ می دهد نیز همخوانی و شباهت کامل دارد؛ انگار دو شهر یکی شده است اند: یکی مسلخ مسیح است و دیگری مذبح مرشد یا به تعبیری خود بولگاکف.

همان طور که کتاب از سه بخش به هم پیوسته تشکیل شده، مطالب آن را هم می توان در سه سطح متفاوت ولی مرتبط خواند و ارزیابی کرد. در یک سطح مرشد و مارگریتا رمانی است سخت گیرا و گاه طنزآلود راجع به ی عشقی پرشور و شهری درمانده و نویسنده ای طرد شده: روایتی است نو از داستان تصلیب عیسی مسیح و آینده پیلاطس؛ نقدی است جانانه بر جامعه ای بوروکرات زده و گرفتار چنبر خودکامگی؛ شرحی است تغزلی از علاقه عمیق میان دو انسان تنها. در این سطح، رمان بولگاکف به مصاف بسیاری از مفاهیم ذهنی متعارف ما می رود: دنیا کهن اساطیری اورشلیم یکسره عاری از هرگونه شگفتی ومعجزه است و دنیا امروزی مسکو، همه جا پر از حیرت و اعجاز.محدودیت های زمانی و مکانی چون رویایی درنوردیده می شوند و آن چه خارق عادت و خلاف عقل است عادی و عقلانی جلوه می کند. درفضایی پرتخیل و پرطنز، بولگاکف زندگی در مسکو و فضای روشنفکری آن وقت شوروی را به باد سخریه و انتقاد می گیرد و دست و پاگیری نهاد های بوروکراتیک و دشواری زندگی روزانه و ماهیت مضحکه ی شوراهای نویسندگی فرمایشی را به عالی ترین وجه عیان و عریان می کند.مرشد و مارگریتا اساسا رمانی است فلسفی که مایه و ملاط آن طبعا از شرح واقعیات روزانه ی نویسنده و زمانه ی او برگرفته شده است هست. بولگاکف این واقعیات را چنان ترسیم کرده که ورای صورت ملموس و مشهود آن ها، جوهر ابدی و ازلی نهفته است و آشنایی این جوهر ما را به سطح دیگری از ارزیابی این کتاب رهنمون می شود.

ظرافت و خلاقیت مرشد و مارگریتا از جمله در این نهفته است که در عین بحث فلسفی و نقد معضلات اجتماعی، رمان تا حدودی زندگی نامه ی نویسنده است و بسیاری از شرح داستان از زندگی شخصی خود میخائیل بولگاکف برگرفته شده است و درک همین شباهت ها ما را به سطح سوم ارزیابی این رمان نزدیک می کند. جهت آشنایی بهتر بعضی از ظرایف این جنبه از رمان اشاره ای گذرا به زندگی او مهم است.