خطای تحلیلی در بورس پایتخت کشور عزیزمان ایران

خطای تحلیلی در بورس تهران

عبارات مهم : دستاوردهای برجام – اخبار اقتصادی

شاخص بورس پایتخت کشور عزیزمان ایران روز گذشته در حالی با افت ۱۳۴ واحدی مواجه شد که با توجه به عملکرد نسبتا مطلوب شرکت ها در نیم سال اول امسال، انتظار می رفت استقبال بیشتری از بازار سهام صورت گیرد. بر این اساس دیروز شاخص بورس تقریبا ۰/ ۱۵ درصد افت کرد. شاخص هم وزن نیز افت قابل توجه ۰/ ۴۳ درصدی را تجربه کرد که نشان دهنده افت قابل توجه نمادهای کوچک تر بازار سهام بود.

با این وجود اشخاص حقوقی درست مانند آنچه در ماه مهر اتفاق افتاد همچنان به خریدهای خود ادامه دادند. به نظر می رسد اشخاص حقیقی هنوز به شرایط تازه بازار سهام عادت نکرده اند و هنوز تلاش دارند با روش هایی که در سال های ۹۲ تا ۹۴ زیاد در بازار مرسوم بود، به معاملات خود سامان دهند.

خطای تحلیلی در بورس پایتخت کشور عزیزمان ایران

شواهد رکود بازار

معاملات بورس پایتخت کشور عزیزمان ایران در هفته های اخیر زیر سایه بیم و امید گزارش های ۶ماهه شرکت ها قرار گرفت. یکی از عواملی که باعث می شد بورس بازان با احتیاط بیشتری بازار را دنبال کنند، انتظار جهت انتشار گزارش های ۶ماهه بود. بعد از رشد قابل توجه ۲/ ۴ درصدی شاخص بورس در شهریورماه، بخشی از کارکرد اثر صورت های مالی ۶ماهه بر انتظارات بازار اصطلاحا پیش خور شده است تلقی شد.

دستاوردهای برجام | اخبار اقتصادی | اقتصادی | کانال | بازار | ایران | میلیون | اخبار اقتصادی و بازرگانی

اصولا با رشد قیمت ها احتیاط خریداران بالقوه سهام زیاد کردن می یابد. بنابراین رکود معاملات بازار سهام در مهرماه تا حدودی طبیعی به نظر می رسید.علاوه بر آن جهت مدتی در ماه گذشته، نگرانی از تصمیم مدیر جمهوری ایالات متحده آمریکا راجع به برجام، بهانه ای جهت درجازدن و افت قیمت در بعضی نمادها شد. بعد از اعلام تصمیم ترامپ راجع به برجام و حمایت سران کشورهای اروپایی و چین از دستاوردهای برجام، این نگرانی ها به طور قابل توجهی کم کردن یافت. بعد از آن روند قیمت ها (به خاص در نمادهایی که زیاد مستعد اثرپذیری از عوامل مثبت بنیادی اقتصادی بودند) دوباره روندی صعودی به خود گرفت. ولی همچنان ارزش معاملات خرد سهام و حق تقدم در نمادهای عادی بورسی و فرابورسی تا حد دلواپس کننده ای پایین بود.

ارزش نازل معاملات روزانه از ابتدای امسال ادامه داشته هست. فقط در دوره هایی به صورت مقطعی میل به فعالان بازار جهت معامله زیاد کردن می یافت و ارزش معاملات به طور نسبی رشد می کرد. آخرهای شهریور ماه آخرین مقطعی بود که ارزش مبادلات سهام رشد محسوسی را نشان داد.

فعالان حقیقی بازار در آن دوره با انگیزه استفاده از رشد قیمت های احتمالی در مهرماه (که انتظار می رفت به وقوع بپیوندد) و همچنین با سیگنال گیری از رشد قیمت ها در شهریورماه اقدام به خرید محسوس سهام کردند. همان طور که پیش تر در گزارش های «دنیای اقتصاد» اشاره شده است هست، شهریور ماه به طور سنتی ماه رکود بازار سهام است و ارزش معاملات و سطح قیمت ها در این ماه تنزل می یابد. در شهریورماه امسال با وجود افت ارزش معاملات، شاخص کل بورس با رشد ۲/ ۴ درصدی مواجه شد. همین عنوان نویدبخش ادامه رشد قیمت ها در مهرماه بود. با شروع مهر اما، خبری از هجوم نقدینگی به بازار سهام نشد.

خطای تحلیلی در بورس پایتخت کشور عزیزمان ایران

رفته رفته سهامدارانی که تلاش داشتند از رونق احتمالی مهرماه استفاده کنند از بازار خارج شدند. بعد از آن هراس از ریسک های سیاسی در مقیاس بین المللی باعث فرار نقدینگی از بازار سهام شد. در مهرماه تقریبا به اندازه ۲۰۰ میلیارد تومان عوض کردن مالکیت از جانب اشخاص حقیقی به اشخاص حقوقی رخ داد. درست در میانه مهرماه که هیجان ترامپی بازار اوج گرفت و بیشترین افت شاخص کل در ۴ماه اخیر شکل گرفت، خروج حقیقی ها از بازار شدت یافتن شد.

چنانچه فرض شود حقیقی های بازار که اغلب سرمایه های خردی در بازار سهام دارند با هراس از ریسک های سیاسی از بازار خارج شده است اند، می توان ادعا کرد که هنوز احتیاط ناشی از ریسک برجام از بازار برطرف نشده هست. آیا که بعد از ۲۱ مهرماه و راحت شدن نسبی خیال فعالان اقتصادی از ناحیه واکنش‌ها ترامپ در چارچوب برجام، تا کنون این سرمایه فرار کرده به بازار سهام برنگشته هست. به عبارت دقیق تر بدون آنکه ارزش معاملات بازار سهام در این مدت زیاد کردن یابد، روند عوض کردن مالکیت از اشخاص حقیقی به حقوقی نه تنها متعادل تر نشده، بلکه عمیق تر شده است هست. ارزش نازل معاملات روزانه و بازنگشتن حقیقی ها به بازار از شواهد و البته از دلایل مهم رکود این روزهای بورس هستند.

دستاوردهای برجام | اخبار اقتصادی | اقتصادی | کانال | بازار | ایران | میلیون | اخبار اقتصادی و بازرگانی

روز گذشته نیز روند عوض کردن مالکیت از سمت حقیقی ها به سمت حقوقی ها ادامه یافت و خلاصه خرید سهام (خرید منهای فروش) به وسیله اشخاص حقوقی بالغ بر ۲۸ میلیارد تومان شد. این در حالی است که ارزش معاملات خرد سهام و حق تقدم در نمادهای عادی در بازار دیروز ۱۴۵ میلیارد تومان بود. چنانچه ارزش معاملات سهم تازه وارد شرکت فولاد کاوه در نظر گرفته نشود، ارزش معاملات خرد به ۱۰۱ میلیارد تومان و خالص خرید سهام به وسیله اشخاص حقوقی به ۱۸ میلیارد تومان می رسد. با درنظر گرفتن وقت خروج نقدینگی حقیقی از بازار و هواشناسی بورس، به نظر می رسد حقیقی هایی که به بهانه نگرانی از بیانات ترامپ راجع به برجام از بازار خارج شده است اند هنوز دوباره وارد بورس نشده اند.

این در حالی است که به نظر می رسد حتی با وجود احتمال کارشکنی کنگره راجع به برجام و با توجه به بیانات سران کشورهای اروپایی عضو گروه ۱+۵ و همچنین چین، برهم زدن برجام جهت آمریکا کار چندان راحتی نخواهد بود. ضمن آنکه ترامپ در آخرین بیانات خود اعلام کرده است که مانع مبادلات تجاری و مالی اروپا و پایتخت کشور عزیزمان ایران نخواهد شد. در بدترین حالت واشنگتن می تواند تحریم های یکجانبه ای علیه پایتخت کشور عزیزمان ایران اعمال کند که با توجه به قدرت برجام، این عنوان منجر به اخلال در روابط فعلی اقتصادی کشور عزیزمان ایران با شرکای تجاری خود نخواهد شد.

خطای تحلیلی در بورس پایتخت کشور عزیزمان ایران

اما توصیه دیگری که این روزها اثر قابل توجهی بر معاملات بازار سهام دارد، سیگنال گیری بورس از مراجعی است که به صورت ذاتی در معاملات بازار سهام ذی نفع هستند. در شرایط فعلی به نظر می رسد با توجه به جایگاهی که اینستاگرام، تلگرام، شبکۀ اجتماعی فیس بوک و … در سودهی به افکار عمومی جامعه سهامداری یافته اند، ضعف تحلیل افراد فعال در این شبکه هاست که خود عاملی جهت رکود فعلی بازار سهام شده است است.

تلگرام، متهم ردیف اول رکود فعلی بورس

از دیرباز شایعات و تحلیل های کم عمق مطرح شده است در فضاهای غیررسمی نقش موثری در شکل گیری روندهای قیمتی در بورس پایتخت کشور عزیزمان ایران داشته هست. در زمانی که اینترنت رواج چندانی نداشت، یا اصولا وجود خارجی نداشت، صحبت های درگوشی تالارنشینان نقش دامن زدن به شایعات و تحلیل های کم عمق جهت دار را بر عهده داشت. بعد از آن و با ترویج استفاده از اینترنت و فضای مجازی، محافل شایعات و تحلیل های جهت دار به تالارهای مجازی گفت وگو و وبلاگ ها انتقال یافته شد. در آن دوره حضور افراد بی شناسنامه با هویت های جعلی در تالارهای گفت وگو و وبلاگ ها به منظور تبلیغ و مجیزگویی از سهام نامرغوب و انتقاد از سهام مرغوب رونق گرفت. ضعف تحلیل بخشی از بدنه بازار همواره به بعضی افراد اجازه می داد که در این فضا عرض اندام کنند.

در دوره فعلی این نقش به کانال ها و گروه های تلگرامی محول شده است هست. تعداد قابل توجهی از فعالان بازار و اشخاص جریان ساز در این فضا، تلاش دارند تا مقصد بعدی سرمایه گذاری را معرفی کنند. از بخت بد، دوره رشد کانال ها و گروه های تلگرامی مصادف شد با دوره ای از بورس پایتخت کشور عزیزمان ایران که در آن اصولا روند عملکرد شرکت ها قابل آینده نگری و تحلیل نبود.از شروع دوره اعمال تحریم های غرب علیه کشور عزیزمان ایران بود که توجه به خبر رسان تلگرام زیاد کردن یافت.

با توجه به سهولت استفاده و در دسترس بودن این اپلیکیشن، نفوذ شایعات و تحلیل های جهت دار بیش از هر وقت دیگری در بازار سهام رواج یافت. در همین دوره، سپهر سیاسی و اقتصادی کشور عزیزمان ایران به حدی خدشه دار و تار بود که تحلیل عملکرد شرکت های بورسی که هیچ، تشخیص سمت و سوی اقتصاد کشور عزیزمان ایران در مقیاس کلان نیز غیرممکن به نظر می رسید.در این دوره، نوسان های مقطعی بازار سهام یک بازی جمع صفر را شکل داده بود. در آن دوره به واقع کمتر بورس بازی بود که در دوره ای میان مدت توانسته باشد از سبد سهام خود بازدهی کسب کند. اگر سودی در یک نماد شناسایی می شد، در نمادی دیگر از بین می رفت یا اگر بازدهی روی تابلوی معاملات در یک ماه شکل می گرفت، در ماه دیگر تبدیل به زیان می شد.

در چنین فضایی با توجه به نبود دورنمایی جهت تحلیل، شایعات و تحلیل های کم عمق و نشانه دار با یدک کشیدن نام جعلی رانت خبری یا خبر رانتی بیش از هر زمانی مورد توجه بازار قرار گرفت. اوج این واکنش‌ها در زمستان ۹۴ در روند قیمتی نمادهای خودرویی و شاخص گروه ماشین و ساخت قطعات مشاهده شد.

در حالی که خوش بین ترین تحلیلگران بنیادی نیز نمی توانستند آینده درخشانی (در حد و اندازه رشد ۲۰۰ درصدی شاخص گروه خودرو) جهت گروه ماشین متصور شوند، ولی شایعات، تحلیل های جهت دار، خط دهی فاقد مبانی بنیادین و جوسازی در کانال ها و گروه های تلگرامی باعث ایجاد هیجان در گروه ماشین و ساخت قطعات شد. فعالان بازار (عموما اشخاص حقیقی) در این فضا بدون توجه به بنیاد شرکت های گروه ماشین و ساخت قطعات اقدام به خریدهای مکرر در نمادهای مذکور کردند و همین عنوان منجر به رشد حباب گونه قیمت سهام در این گروه شد.

در آن دوره اگرچه می شد انتظار داشت که رفته رفته اوضاع شرکت های ماشین و قطعه ساز اصلاح خواهد یافت (کما اینکه اصلاح یافت) ولی دورنمایی از میزان اصلاح این شرکت ها و چشم اندازی جهت تحلیل کمی (و نه کیفی) شرکت های خودرویی وجود نداشت. چنین فضای ابهام آلودی شرایط را جهت بیش واکنشی فعالان بازار مهیا می کرد. فعالان بورس پایتخت کشور عزیزمان ایران نیز به طور سنتی در شرایط ابهام آلود استعداد بیشتری جهت نشان دادن تصویر العمل هایی بیش از اندازه دارند. از ابتدای سال ۹۵ ولی شرایط بازار رفته رفته عوض کردن کرد.

عملکرد شرکت ها عملا رو به اصلاح گذاشت و چشم اندازی جهت تحلیل های بنیادین ایجاد شد. تحلیلگران بنیادی رفته رفته به میزهای کار خود برگشتند. ریسک بازار، صنایع و شرکت ها قابل محاسبه تر شد و آرام آرام توانایی تحلیل به بازار بازگشت. در این فضا که نیاز به تحلیل بیش از هر وقت دیگری در بازار حس می شد، ضعف های ماهوی کانال های تلگرامی و سیگنال فروشان عیان تر شد. رفته رفته خطای آینده نگری های کم عمق این افراد زیاد شد. اگرچه تحلیل این افراد تاثیر قابل توجهی بر روندهای قیمتی نگذاشت و نمادها راه خود را رفتند، ولی از عمق بازار کاست.

بخشی از حقیقی های بازار عادت کرده بودند که با استفاده از تحلیل های کم عمق کانال های تلگرامی معاملات خود را تنظیم کنند. حالا ولی اشتباهات کانال های تلگرامی به وضوح مشاهده می شود. در فضای فعلی که ذائقه بورس پایتخت کشور عزیزمان ایران به واقع عوض کردن کرده و تحلیلی تر از قبل شده است هست، استفاده از محتوای کم عمق خبر رسان تلگرام راه به جایی نمی برد. جهت مثال می توان به نمادهای گروه فلزات اساسی اشاره کرد. کمتر کانال تلگرامی به تعدیلات قابل توجه سود این شرکت ها اشاره کرده بود و کمتر کانالی چنین گزارش هایی را آینده نگری می کرد. می توان ادعا کرد که خبر رسان تلگرام از رشد قیمت سهام این شرکت ها جا ماند.حالا که شاخص این گروه از سقف تاریخی خود عبور کرده است اما، باز هم این کانال ها و گردانندگان گروه های تلگرامی روی تحلیل های کم عمق خود پافشاری می کنند.

چنانچه قیمت های جهانی همراهی کنند، شرکت های حاضر در این گروه باز هم توان تعدیل مثبت دارند، ولی حالا کانال های تلگرامی از پیشخور شدن تعدیلات مثبت در گروه فلزی و معدنی دم می زنند. همین عنوان باعث شده است است که حقیقی هایی که عادت دارند با اتکا به تحلیل های کم ارزش تلگرامی معامله کنند، بیرون از بازار بمانند.مشکلات اقتصادی که باعث کمبود نقدینگی در بازارها شده است اند کم نیستند. ولی در شرایط فعلی که تعدیلات مثبت سود شرکت ها و عملکرد مناسب در ۶ماه اول سال به وقوع پیوسته هست، متهم اول پایین ماندن ارزش معاملات را باید خبر رسان تلگرام و تحلیل های کم ارزش آن دانست.

در بازار چه گذشت؟

در معاملات روز گذشته بورس پایتخت کشور عزیزمان ایران در مجموع بیش از یک میلیارد و ۳۳۷ میلیون سهم به ارزش بیش از ۳۴۷ میلیارد تومان دست به دست شد. از این میزان ۱۴۵ میلیارد تومان به معاملات خرد سهام تخصیص داده شده است داشت.۵۰۰ میلیون سهم از حجم معاملات دیروز به معامله بلوکی بانک ملت تخصیص داده شده است داشت. اوراق شهرداری مشهد و همچنین صندوق امین یکم نیز دیروز با حجم و ارزش معاملات بالایی داد وستد شدند. در آخر معاملات نماگر مهم بازار سهام با افت ۱۳۴ واحدی (معادل ۱۵/ ۰ درصد) مواجه شد و در سطح ۸۶ هزار و ۳۴۶ واحدی ایستاد. شاخص هموزن نیز افت ۴۳/ ۰ درصدی را تجربه کرد و رقم ۱۷ هزار و ۵۰۰ واحدی را به نمایش گذاشت.

تغییر مالکیت بورس پایتخت کشور عزیزمان ایران دیروز به نفع معامله گران حقوقی انجام شد. دیروز حدود ۱۱۹ میلیون سهم از پرتقوی معامله گران حقیقی به سبد سهام حقوقی ها انتقال یافته شد. این جابه جایی ارزشی معادل ۲۸ میلیارد و ۲۴ میلیون تومان داشت. به این ترتیب بیشترین مقدار عوض کردن مالکیت به نفع بازیگران حقوقی از ۱۶ مهرماه در کارنامه بورس پایتخت کشور عزیزمان ایران ثبت شد. بیشترین میزان خالص خرید به نفع حقوقی ها به نماد معاملاتی شرکت تازه وارد فولاد کاوه جنوب کیش تخصیص داده شده است داشت.

دیروز حدود ۵۳ میلیون سهم «کاوه» به ارزش ۵/ ۱۰ میلیارد تومان از سبد سهام معامله گران حقیقی به پرتفوی حقوقی ها انتقال یافته شد.پس از «کاوه»، بیشترین خالص خرید حقوقی ها در نماد معاملاتی شرکت توسعه معادن و فلزات شکل گرفت. به طوری که بیش از ۳ میلیارد تومان از خریدهای روز گذشته در نماد «ومعادن» از سوی حقوقی ها به ثبت رسید. برآیند این عنوان به عوض کردن مالکیت ۱۵ میلیون سهمی به ارزش بیش از ۲ میلیارد تومان در مسیر حقیقی – حقوقی منجر شد.پالایش نفت تبریز نیز از دیگر شرکت های مورد توجه معامله گران حقوقی بود. به این ترتیب دیروز بیش از ۳ میلیون سهم «شبریز» از پرتفوی سهامداران حقیقی به سبد سهام حقوقی ها انتقال یافته شد. این جابه جایی رقمی معادل یک میلیارد و ۹۰۰ میلیون تومان به پرتفوی این گروه از معامله گران انتقال یافته کرد.

«فولاد» نیز که بعد از انتشار آینده نگری درآمد هر سهم خود جهت دوره ۶ ماهه روی سامانه کدال و تعدیل مثبت سودآوری ۷۸ درصدی، مورد توجه سهامداران حقیقی قرار داشت، دیروز اوضاع متعادلی را تجربه کرد. هر چند خریدهای معامله گران حقیقی در این نماد معاملاتی سنگین تر از حقوقی ها بود و ۵۱ درصد از تقاضا از سوی سهامداران خرد بازار صورت گرفت، ولی فروش معامله گران حقوقی بر این عنوان غلبه کرد. در مجموع برآیند این عنوان جابه جایی ۶ میلیون سهمی به ارزش ۵/ ۱ میلیارد تومان به پرتفوی سهامداران حقوقی بود.در معاملات دیروز بازار سهام معدنی و صنعتی گل گهر، پالایش نفت اصفهان، پالایش نفت بندرعباس و معادن و فلزات بیشترین اثر کاهنده را روی دماسنج بازار سهام داشتند.

در برابر گسترش نفت و گاز پارسیان، پتروشیمی جم و پتروشیمی خارک مانع از افت بیشترشاخص کل شدند. نمادمعاملاتی منگنز ایران، جوشکاب یزد و کمباین سازی با بیشترین زیاد کردن قیمت مواجه شدند. در برابر کشور عزیزمان ایران تایر، پمپ سازی کشور عزیزمان ایران و معدنی دماوند بیشترین افت قیمت را تجربه کردند. دیروز همچنین بیشترین حجم و ارزش معاملات به نماد تازه وارد فولاد کاوه جنوب کیش تخصیص داده شده است یافت. گروه فلزات اساسی بیشترین حجم و ارزش معاملات را به خود تخصیص داده شده است داد. بعد از گروه فلزات اساسی، گروه ماشین بیشترین حجم و گروه فرآورده های نفتی بیشترین ارزش معاملات را داشتند.

اخبار اقتصادی – دنیای اقتصاد

واژه های کلیدی: دستاوردهای برجام | اخبار اقتصادی | اقتصادی | کانال | بازار | ایران | میلیون | اخبار اقتصادی و بازرگانی