حقوق پایین، مالیات اوج
شکایت کارمند یا کارگر از کارفرما، او را از کار بدون کار می‌کند به دریافتی‌های زیر ٢ میلیون تومان در ماه مالیات تعلق نمی‌گیرد
حقوق پایین، مالیات بالا
عبارات مهم : وزارت کار – کارفرما
به گزارش شهروند ؛ یک جای کار می لنگد؛ یا قانونگذاران کشور قانون را به درستی تدوین نکرد ه اند یا مسئولان، آن طور که باید و شاید، آن را جهت مردم تفسیر و نسبت به اطلاع رسانی آن اقدام نکرده اند.
حقوق پایین، مالیات اوج
هر چه است «مالیات بر درآمد» افراد را تبدیل به کلافه پیچیده ای کرده است که خیلی ها از گره های آن سر در نمی آورند.
«ندانستن» ولی راه خوبی جهت بعضی از کارفرمایان باز کرده تا از ترفندهای مختلفی جهت کسر مالیات به صورت غیرقانونی از نیروی کار خود استفاده کنند؛ از اخذ مالیات با روش های محاسباتی من درآوردی گرفته تا تعریف مالیات های تازه روی سرفصل های غیرقانونی از نیروی کار. نیروی کاری که یا به حقوق خود آگاه نیستند یا جرأت بردن شکایت خود را به مراجع قانونی ندارند.
شکایت کارمند یا کارگر از کارفرما، او را از کار بدون کار می‌کند به دریافتی‌های زیر ٢ میلیون تومان در ماه مالیات تعلق نمی‌گیرد
عزت الله یوسفیان ملا، عضو کمیسیون برنامه، بودجه و محاسبات مجلس شورای اسلامی با تأیید این عنوان به «شهروند» می گوید: از این قسم شکایت ها و تخطی ها در کشور کم نداریم؛ ولی علت این که به این تخلف ها آن طور که باید و شاید پیگیری نمی شود، این است که ما مسئولیت را به دوش نیروی کار انداخته ایم. خب اگر کارگر یا کارمند خودش جهت استیفای حق خود شکایت کند، بعد از آن باید فاتحه آن شغل را بخواند! شورای حل اختلاف کار و بازرسان وزارت کار باید قبول مسئولیت کرده و به صورت پیوسته به محل ها سر زده و گزارش تهیه کنند. غلامرضا سلامی، مشاور وزیر راه و شهرسازی هم با تأکید بر این که تعداد تخلفات و دورزدن های این چنینی در کشور زیاد نیست، به «شهروند» می گوید: وزارت کار مرجع رسمی پیگیری به مسائلی از این جنس است و پیگیری هم منوط به شکایت افراد است.
سال ٩٦ سال معافیت ٢ میلیون تومانی ها
سقف معافیت مالیات بر درآمد سال به سال تفاوت می کند. قانونگذار باید میزان معافیت مالیات بر درآمد را با توجه به اوضاع اقتصادی و مسائلی مثل تورم عوض کردن دهد. بر اساس اصلاحیه قانون مالیات ها، ماده ٨٤ قانون ماليات هاي مستقيم، میزان معافیت مالیات بر درآمد هر سال مشمول مالیات حقوق از یک یا چند منبع، هر ساله در قانون بودجه سنواتی مشخص می شود که با عنایت به قانون بودجه سال ۱۳۹۶ کل کشور سقف معافیت مالیاتی جهت سال ۹۶ مبلغ ٢٤ میلیون تومان در سال در نظر گرفته شد؛ به عبارت دیگر اشخاصی که حقوق ماهانه آنان از ٢میلیون تومان زیاد نباشد از پرداخت مالیات بر درآمد حقوق معاف خواهند بود.
نداشتن قرارداد را بهانه اخذ مالیات می کنند
حقوق پایین، مالیات اوج
با این که ماده ٨٤ این قانون به روشنی سقف مالیات را تعیین کرده، ولی هر کارفرمایی قوانین خودش را دارد! «مهسا» که با حقوق یک میلیون و ٥٠٠ هزار تومان در یکی از رسانه های کشور کار می کند، به «شهروند» می گوید: تحت عنوان مالیات، ماهانه ٨ درصد حقوقم را کسر می کنند و درنهایت یک میلیون و ٣٥٠ هزار تومان برایم واریز می کنند؛ هنگامی که هم ماده ٨٤ قانون مالیات های مستقیم را به آنها نشان داده و معترض می شوم می گویند که چون قرارداد نداری و بیمه برایت رد نمی شود، باید این مالیات را بپردازی.
غلامحسین دوانی، عضو شورایعالی انجمن حسابداران خبره به «شهروند» می گوید: کارفرمایان نباید به بهانه نداشتن بیمه جهت کارمندان یا کارگران خود مالیات بر درآمد رد کنند؛ مالیات و بیمه دو مقوله جدا از همدیگرند. او همچنین تأکید می کند: قرارداد یک تفاهمنامه است و لزومی جهت کتبی بودن آن وجود ندارد؛ کافی است کارمندان یا کارگران ثابت کنند که در اداره یا کارگاه مذکور کار می کنند -حالا چه با استشهاد چه با تهیه رسید از مبالغ واریز شده است به حساب ارزش تحت عنوان حقوق.دوانی همچنین توضیح می دهد که بیمه شدن یا نشدن نیروی کار جهت کارفرما یا حتی خود نیرو اختیاری نیست و کارفرمایان موظفند تحت هر شرایطی نیروی کار خود رابیمه کنند.
شکایت کارمند یا کارگر از کارفرما، او را از کار بدون کار می‌کند به دریافتی‌های زیر ٢ میلیون تومان در ماه مالیات تعلق نمی‌گیرد
مالیات بر درآمد چگونه محاسبه می شود؟
این ولی همه ماجرا نیست؛ بر اساس چه فرمولی یک کارفرما ٨ یا ١٠ درصد کل حقوق یک نیروی کار را تحت عنوان مالیات از او کسر می کند؟ براساس جداولی که شرکت امور مالیاتی ارایه کرده، تمام کسانی که در یک ماه تا سقف ٢ میلیون تومان درآمد دارند، از پرداخت مالیات معافند. مالیات بردرآمد کسانی که دریافتی بیش از ٢ میلیون تومان دارند ولی از مازاد این دریافتی محاسبه می شود. جهت مثال کسی که ٢ میلیون و ٥٠٠ هزار تومان درآمد دارد، تنها ٥٠٠ هزار تومان از حقوق او مشمول مالیات می شود. درواقع این فرد باید ماهانه ٥٠ هزار تومان (١٠ درصد ٥٠٠ هزار تومان) و هر سال ٦٠٠ هزار تومان مالیات پرداخت کند. این در حالی است که در بسیاری از موارد کارفرماها ١٠ درصد کل حقوق افراد را تحت عنوان مالیات کسر می کنند.
مالیات بر سنوات ممنوع!
حقوق پایین، مالیات اوج
یکی دیگر از ترفندهای کارفرماها اخذ مالیات از سنوات هست. مطابق ماده ۲۴ قانون کار در صورت خاتمه قرارداد کار، کار معین یا مدت موقت، کارفرما مکلف است به کارگری که مطابق قرارداد، یک سال یا زیاد به کار اشتغال داشته است جهت هر سال سابقه، اعم از متوالی یا متناوب براساس آخرین حقوق، مبلغی معادل یک ماه حقوق به عنوان مزایای آخر کار به او پرداخت كند و این پرداختی مطابق قانون تحت هیچ شرایطی مشمول مالیات نمی شود.
برداشت های متفاوت از این بند قانون هم مشکلاتی را جهت کارگران و کارمندان ایجاد کرده بود که با توجه به اصلاحات صورت گرفته در بند ۵ ماده ۹۱ دیگر جای هیچ ابهامی جهت معاف بودن حق سنوات هر سال از مالیات وجود ندارد. با اصلاح و براق سازی این کارفرمایان موظفند که بدون کسر مبلغی به عنوان مالیات حق سنوات هر سال را تمام و کمال پرداخت کنند.
افراد دو شغله مالیات می دهند!
به نظر می رسد از ماده ٨٤ قانون ماليات هاي مستقيم، تفسیرهای مختلفی می شود. غلامرضا سلامی، مشاور امور حسابداری و حسابرسی وزیر راه و شهرسازی به «شهروند» می گوید: نمی توان یک قانون کلی صادر کرد و بر پایه آن هر کس كه در این چارچوب نمی گنجد را متخلف دانست. مالیات بر درآمد مورد به مورد متفاوت هست؛ جهت مثال فردی که دارای شغل دوم باشد، از محل شغل اول معاف نسبت به پرداخت مالیات می شود و از محل دوم باید مالیات ١٠ درصدی پرداخت کند.
او در ادامه صحبت هایش می گوید: اگر کارمند رسمی ارگانی نباشید هم مشمول پرداخت ١٠ درصد مالیات می شوید.
بازرسان وزارت کار پاسخگو باشند
حسینعلی حاجی دلیگانی، عضو دیگر کمیسیون برنامه و بودجه مجلس شورای اسلامی اعتقاد است جهت چنین مواردی بازرسان وزارت کار بیش از سایر موارد باید احساس مسئولیت کرده و پاسخگو باشند. او به «شهروند» می گوید: تا آن جا که من اطلاع دارم قانون به عنوان مالیات بر درآمد یک نگاه عمومی دارد و تفاوتی بین نیروی رسمی و غیررسمی در نظر نگرفته هست. با این حال وظیفه بازرسان اداره کار این است که آنچه در حق نیروی کار و به خصوص کارگران اعمال می شود را زیر نظر داشته باشد. او با تأکید به این که خود فرد نمی تواند از محل کار خود به مراجع قانونی شکایت برد، می گوید: گاهی در مواردی پیش آمده که به ما اطلاع رسیده که فلان نهاد مالیات غیرقانونی از کارکنان خود کسر می کند، ما با محفوظ نگه داشتن کارمند اطلاع دهنده، عنوان را در دست پیگیری قرار داده ایم.
مهم نیست چند جا کار می کنید
«مهم نیست شما در چند جا کار می کنید؛ مهم سقف دریافتی شماست.» محسن ایزد خواه اقتصاددان هم با تأکید بر این عنوان به «شهروند» می گوید: مازاد ٢ میلیون تومان دریافتی در ماه مشمول مالیات می شود. هر سال در ٣١ شهریورماه، هنگامی که وقت تحویل اظهارنامه مالیاتی شرکت ها و موسسات می شود افراد می توانند با اسناد و مدارک کافی به حوزه مالیاتی مراجعه و نسبت به دریافت ما به التفاوت پرداختی خود اقدام کنند. او همچنین تأکید می کند از نظر قانون کار هر کس باید هر چند جا که مشغول به کار هست، بیمه شود و این عنوان فقط محدودیت مالی دارد؛ نه محدودیت تعداد مکان شغلی.
سواد حقوقی نداریم
این که آیا در گپ و گفت با نمایندگان مجلس و مسئولان به یک برداشت مشخص از یک قانون راحت مالیاتی نمی رسیم یک عنوان و این که آیا سازوکار درستی جهت پیگیری وضع دریافت مالیات کارفرما از نیروی کار وجود ندارد، عنوان دیگری هست. آیا بهتر نیست صداوسیما و رسانه ملی کشور ساعات پربیننده خود را گاهی هم به آموزش های مهمی چون پرسشها قانونی تخصیص داده شده است داده و شهروندان را از حقوق خود مطلع کند؟ آیا وقت آن نرسیده که فکری به حال ندانستن های دسته جمعی کشور کرده و راهسوء استفاده را ببندیم؟
واژه های کلیدی: وزارت کار | کارفرما | قانونی | قرارداد | دریافتی | قانون | میلیون | معافیت | مالیات