روحاني نباشد چه مي‌شود

روحاني نباشد چه مي شود

عبارات مهم : خارجی

شبیه دولت قبلی؛ این را هم از خلال گفت وگو با فعالان سیاسی می توان دریافت و هم از میان شعارهای تبلیغاتی خود نامزدها. مخرج یکسان دولتی که ابراهیم رئیسی، باقر قالیباف یا احیانا مصطفی میرسلیم تشکیل خواهند داد، قاعدتا چیزی شبیه دولت نهم احمدی نژاد خواهد بود. به جز خاستگاه اصولگرایی شان، در هرکدام رگه های پررنگی از شعارها، وعده ها و ایده های احمدی نژاد یافت می شود.

روحاني نباشد چه مي‌شود

در مقایسه با سه نامزد اصولگرا، رئیسی فعال تر از دو نفر دیگر ظاهر شده است است، احتمالا به خاطر اینکه سابقه اجرائی کمتری نسبت به دو نامزد دیگر دارد و نیاز است زیاد دیده شود؛ جهت همین هم تعداد و حجم صحبت هایش، سفرهایش و حضورش در اینترنت و شبکه های اینترنتی بیش از قالیباف و میرسلیم بوده است. ولی رئیسی چه می گوید؟ ابراهیم رئیسی مانند احمدی نژاد بر فراجناحی بودن تأکید دارد؛ بر اینکه حزبی و جناحی نیست و مستقل آمده است. رئیسی گفته نباید به هیچ کس و هیچ جریان سیاسی ای وام دار بود.

… این در حالی است که او گزینه نخست جمنا (جبهه مردمی نیروهای انقلاب) بود و آنچه تا این لحظه به چشم می آید، این است که جریان اصولگرا حتی بیش از قالیباف پای رئیسی ایستاده است. چندین جریان و صورت سیاسی تا این لحظه از رئیسی اعلام حمایت کرده اند؛ ولی از قالیباف نه. در حوزه سیاسی هنوز شاهد ایده خاصی از سوی قالیباف نیستیم؛ ولی رئیسی سخنانی کلی در این زمینه زده است که در آن هم هیچ نشانی از توسعه یا فضای باز سیاسی دیده نمی شود.

شبیه دولت قبلی؛ این را هم از خلال گفت وگو با فعالان سیاسی می توان دریافت و هم از میان شعارهای تبلیغاتی خود نامزدها. مخرج یکسان دولتی که ابراهیم رئیسی، باقر قال

شاخص ترین گفته رئیسی این بوده است: «تلاش در جهت ایجاد وحدت گفتمانی و عملی میان همه دلبستگان به نظام فارغ از اختلاف سلیقه ها». آیا مقصود رئیسی از این گفته، این است که او دولتی ائتلافی تشکیل خواهد داد؟ وحدت گفتمانی که می گوید، یعنی چه؟ یعنی استفاده از هر دو جناح در دولتش؟ اگر این طور بود، اصولگرایان باید خواستار استمرار دولت نیمه اصلاح طلب – نیمه اصولگرای روحانی بودند نه تغییرش! آذر منصوری می گوید: «وجه یکسان رقبای روحانی، مخالفت با توسعه سیاسی است. پیشینه آنها مؤید این است که اگر مسئولیتی در دست بگیرند، فضای سیاسی کشور مجدد به سمت و سوي دولت احمدي نژاد پیش خواهد رفت. شاید یکی از وجوه برجسته تفاوت روحانی با نامزدهای رقیبش همین باشد. مسیری که کج دار و مریز در چهار سال سپری شده است است، در صورت پیروزی هرکدام از رقبای او، کاملا مي تواند به فضای دوران احمدی نژاد بازگردد».

ساختار اداری – اقتصادی

رئیسی از تحول در ساختار مدیریتی کشور هم سخن گفته؛ اگرچه برنامه ای راجع به چگونگی این تحول ارائه نداده است. احمدی نژاد هم منتقد ساختار مدیریتی کشور بود و می گفت می خواهد طرحی نو دراندازد؛ انحلال شرکت مدیریت و برنامه ریزی کشور در دولت قبل، در جهت همین تحول مدیریتی بود. رئیسی از مسکن مهر دفاع کرده و آن را یک پروژه ملی دانسته و از تعطیلی آن گلایه کرده است. هم قالیباف و هم رئیسی بر معضل بی کاری انگشت گذاشته اند؛ ولی راه حل هایی که پیشنهاد داده اند، باز هم رویه دولت پیشین را یادآوری می کند. به عنوان نمونه رئیسی گفته یارانه سه دهک پایین جامعه را زیاد کردن می دهد؛ این یعنی او هم مانند احمدی نژاد طرفدار توزیع پول است و به دنبال اجرای دم دستی ترین مفهوم از عدالت؛ یعنی عدالت توزیعی. قالیباف هم گفته پنج میلیون شغل ایجاد می کند.

روحاني نباشد چه مي‌شود

سعید لیلاز، روزنامه نگار و کارشناس اقتصادی، راجع به اینکه مدل دولت احتمالی اصولگرایان در حوزه اقتصادی چه خواهد بود، به «شرق» گفت: «در غیاب احمدی نژاد، قالیباف و رئیسی گفتمان مستقلی در حوزه اقتصاد ندارند. فقط بلدند روی چالش ها دست بگذارند. راه حل ندارند. روی مشکلاتی دست می گذارند که بسیاری از آنها ساختاری و مزمن است و بسیاری دیگر را احمدی نژاد ایجاد کرده است. به عنوان نمونه ما تا پیش از دولت احمدی نژاد با معضل معوقات بانکی، بحران بانکی و بحران تأمین اجتماعی و صندوق های بازنشستگی بدهکار روبه رو نبودیم. بحران فزونی گرفتن هزینه های جاری بر هزینه های عمرانی را نداشتیم. خیلی جالب است که نامزدهای اصولگرا روی بحران هایی دست می گذارند که جریان منتسب به آنها مسبب آن بوده است. آنچه قالیباف راجع به میزان اشتغال گفته، نیازمند رسیدن به رشد اقتصادی ٤٠درصدی است؛ درحالی که بالاترین رشد اقتصادی تاریخ بشر، متعلق به کشور شوروی با ١٨ درصد بوده است که البته هم استثنایی بوده و هم ١٣ میلیون کشته برجای گذاشته است».

لیلاز راجع به دفاع رئیسی از پروژه مسکن مهر می گوید: «این سخن نشان دهنده عمق بی اطلاعی ایشان از اقتصاد است. ایشان نمی داند اگر تقاضایی درکار نباشد، نمی توان تولید کرد. الان ما ١٥٠ هزار دستگاه مسکن مهر بدون متقاضی و دو و نیم میلیون واحد مسکونی خالی داریم. با توجه به ازنفس افتادن رشد جمعیت، این یعنی بخش مسکن جهت هر لحظه در موتور محرکه اقتصادی کشور عزیزمان ایران از کار افتاده است». لیلاز می گوید نامزدهای اصولگرا همان ایده احمدی نژاد و نظریه «جان مینارد کينز» را دنبال می کنند. مسکن مهر یک ایده سوسیالیستی کلاسیک در علم اقتصاد است که ٤٠ درصد پایه پولی بانکی تاریخ کشور را در یکی، دو سال ایجاد کرد و صدها هزار واحد خالی روی دست دولت گذاشت. کاری که شد، این بود که ٢٠ میلیون خانوار مالیات دادند که یک ونیم میلیون سر منزل هاشان بروند.

شبیه دولت قبلی؛ این را هم از خلال گفت وگو با فعالان سیاسی می توان دریافت و هم از میان شعارهای تبلیغاتی خود نامزدها. مخرج یکسان دولتی که ابراهیم رئیسی، باقر قال

از سال ٨٩ به بعد که مسکن مهر به اجرا درآمد، رشد اقتصادی کشور عزیزمان ایران از نفس افتاد و سؤال مهمی که باید از رئیسی پرسید، این که اگر مسکن مهر موفق بود، با توجه به اینکه منابع ارزی دولت ایشان سه تا چهار برابر دولت خاتمی بود، چرا سرعت میانگین رشد اقتصادی دولت قبل، یک سوم دولت خاتمی بود. هنگامی که نامزد دیگر اصولگرا می گوید در چهار سال درآمد سرانه را دو و نيم برابر می کنیم؛ یعنی اصلا هیچ اطلاعی از اینکه رشد اقتصادی در دنیا چطور است، چه منابعی نیاز دارد و چقدر تورم می آفریند ندارد. اینها بنا دارند سیاست های انبساطی دولت احمدی نژاد را دنبال کنند. بیانات رئیسی و قالیباف نشان دهنده فقدان بینش روشن راجع به علم اقتصاد است».

سیاست خارجی

ابراهیم رئیسی و باقر قالیباف هنوز در برنامه هایشان اشاره ای به سیاست خارجی نکرده اند؛ ولی محتمل است که سیاست خارجی این دو ملغمه ای از سیاست خارجی احمدی نژاد و سعید جلیلی باشد. نشانه های دیگری هم می توان جهت تصویر سازی از آینده سیاست خارجی برشمرد؛ به عنوان نمونه علیرضا زاکانی از منتقدان سفت و سخت دولت فعلی در مجلس گذشته و از مخالفان برجام و سیاست هسته ای دولت جهت یک روز به سمت ریاست ستاد رئیسی گزینش شد. او با محمدجواد ظریف هم زیاد تنش داشته است. زاکانی حتی یک روز عنوان ریاست ستاد انتخاباتی رئیسی را هم برعهده گرفت. هیچ بعید نیست که زاکانی در دولت احتمالی رئیسی سمتی در حوزه سیاست خارجی کسب کند.

روحاني نباشد چه مي‌شود

فریدون مجلسی، کارشناس سیاست خارجی به «شرق» می گوید: «آقای رئیسی به هیچ وجه سابقه حضور در امور اداری اقتصادی- سیاسی را که لازمه ریاست جمهوری است ندارد. ایشان ظاهرا فرصتی هم جهت کسب آگاهی در این زمینه ها نداشته؛ چون از سن ایشان آن چنان که برمی آید، هنگام رخ دادن انقلاب اسلامی نوجوان یا جوان بوده و کمتر از ٢٠ سال داشته اند و بعد هم وارد خدمات قضائی شده است اند و مردم هم با همان جنبه های قضائی ایشان آشنا هستند. آینده سیاست خارجی دولت رئیسی را اگر براساس تبلیغات ایشان تا این لحظه بخواهیم تحلیل کنیم، باید بگویيم که بسیار بسیار مبهم است. من خودم بعد از اینکه مقام تولیت آستان قدس به ایشان واگذار شد، اسمشان را شنیدم. شاید جهت مردم هم همین گونه بوده است. آن طورکه از اطرافیان و نزدیکان ایشان می شود دریافت، این است که آقای رئیسی برعکس آقای روحانی که به دنبال تعامل با دنیا در حوزه سیاست خارجی است، خواهان یک نوع انزوای سیاسی است».

سیاست فرهنگی

وضعیت فرهنگ در دولت احتمالی اصولگرایان چه خواهد شد؟ آیا ما باز با وضعیتی که در دولت احمدی نژاد روبه رو بودیم، مواجه خواهیم شد؟ عبدالله ناصری با اشاره به اینکه از دو منظر مي توان به ماجرای اوضاع فرهنگی در یک دولت اصولگرا نگاه کرد، به «شرق» می گوید: «باورهای قالیباف و رئیسی نسبت به حوزه فرهنگ را هم با نگاهی به عملکرد دو دهه اخیر این دو نفر در مسئولیت هایی كه برعهده داشته اند، مي توان پی گرفت و هم با ردیابی ایده های جریان اصولگرایی در این حوزه. به عنوان نمونه شرکت فرهنگی شهرداری چه عملکردی داشته است؟ عمده بودجه های فرهنگی شهرداری پایتخت ایران در چه حوزه هایی هزینه شده است است؟ آینده نگری قریب به یقین من این است که اگر هرکدام از این دو نامزد اصولگرا روزگاری دولت را به دست بگیرند – که بعید است- رویکرد فرهنگی و جهت گیری های فرهنگی- اجتماعی ارزش همان هایی است که در دولت گذشته وجود داشته؛ اگرچه در دولت گذشته به واسطه حضور بعضی اطرافیان احمدی نژاد گاهی شاهد ایده های نو و بدیع و درعین حال غیرمنتظره هم بودیم که به نظر می رسد این دو بزرگوار فاقد چنین نظر هایی هم باشند و ما شاهد یک انسداد فرهنگی- اجتماعی باشیم؛ انسدادی که در عصر مدرنیته نمایان شدن آن جهت نخبگان جامعه نوعی عقب ماندگی فرهنگی- اجتماعی است».

زنان در دولت اصولگرا

هنوز نمی دانیم نگاه قالیباف به حوزه زنان چگونه است. البته عملکردش در دوران شهرداری به خوبی گواه این است که قالیباف خالی از هرگونه نگاه توسعه گرایانه به حوزه زنان است. در دوران ١٢ساله شهرداری قالیباف بر پایتخت ایران شاخص حضور زنان به کمّی و کیفی در بدنه شهرداری تغییر خاصی نکرد. هیچ زنی به سمت شهرداری مناطق نرسید؛ مگر در این یک سال آخر. خیلی ها اعتقاد بودند این انتصاب هم بیش از اینکه حاکی از عقاید یک شهردار باشد، برآمده از نگاه تیم تبلیغاتی او در آستانه انتخابات بوده است.

رئیسی در این زمینه حداقل در زمینه شعار کمی بهتر عمل کرده؛ اگرچه به شعارهای او هم باید با تأمل بیشتری نگاه کرد. شعارهای کلی رئیسی عبارت بوده از اینکه زنان باید مطمئن شوند که حمایت از آنها در اجراست، نه قول و شعار. زنان باید آرامش داشته و در محیط کار و منزل اضطراب نداشته باشند و جهت این کار باید اطمینان یابند كه سازوکارهای مدیریتی کشور حامی آنهاست. سهم زنان در پیشرفت بسیار مهم و جدی است». رئیسی هیچ برنامه مشخصی جهت اصلاح اوضاع زنان ارائه نداده؛ اگرچه در کلیپی که از خود منتشر کرده و در آن راجع به همسرش صحبت کرده، صحبت هایش به اعتقاد بعضی متفاوت از هم قطارانش بوده است.

آذر منصوری راجع به اینکه اوضاع زنان در دولت احتمالی یک اصولگرا – خواه رئیسی و خواه قالیباف – چطور خواهد شد، می گوید: «اساسا ما در پیشینه واکنش‌ها نامزدهای اصولگرا هیچ جایگاه گفتمانی ای که حاکی از اعتقادشان به عدالت جنسیتی باشد، نمی بینیم. جهت قضاوت راجع به عملکرد احتمالی آینده ارزش کافی نیست که به سخنان و شعارهایشان گوش دهيم؛ اگرچه آنها هم متوجه شده است اند که جهت جذب رأی ٥٠ درصد جامعه نیاز است که شعارهای متفاوتی بدهند. این در حالی است که باید دید کسانی که الان به عنوان نامزد انتخاباتی مطرح شده است اند، در وقت مسئولیت خود تا چه حد توانسته اند شعارهایشان را محقق کنند. فرقی هم ندارد؛ چه کسی که مدیر جمهوری مستقر بوده و چه نامزدهایی که در مسندی دیگر حضور داشته اند. عملکرد همه آنها را مي توان ارزیابی كرد.

اساسا به میزانی که دولتی موافق توسعه باشد و در جهت تحقق توسعه پایدار و متوازن تلاش کند، توجه جدی به بحث زنان خواهد کرد. این عنوان را که توجه دولت ها به بحث زنان در حد شعار است یا نه، باید در عملکرد دولت ها دید. دولت گذشته دولتی بود که یک وزیر زن در کابینه خودش داشت؛ ولی در مجموع همکاری سیاسی زنان در دولت قبل به شکلی قیاس نشدنی به نسبت ادوار قبل از خود کم کردن یافت یا قیمت اشتغال که در دولت خاتمی ١٧ درصد بود، به ١٠ درصد رسید و الان در دولت روحانی این رقم به ١٣ درصد رسیده است. در دولت قبل شکاف جنسیتی با بیشترین شتاب ممکن زیاد کردن یافت، ولی در دولت روحانی هم شاخص همکاری سیاسی زیاد کردن یافته و هم روند نزولی آن متوقف شده است است؛ تاجایی که در آخرین گزارش، اوضاع مان یک عدد اصلاح یافته است.

—————————-

هدف مشترك؛ تکرارنشدن دولت روحانی

برای نمایندگان فراکسیون ولایی، دیدار با «باقر قالیباف» نسبت به بررسی گزارش برجام انگار اهمیت بیشتری داشت؛ قرار بود صبح دوشنبه کمیسیون امنیت ملی پنجمین گزارش وزارت خارجه راجع به اجرای برجام را بررسی کند که به گفته سخنگوی کمیسیون امنیت ملی، «از آنجایی که فراکسیون نمایندگان ولایی با قالیباف نشستی داشت، تشکیل جلسه کمیسیون فوق العاده امنیت ملی و سیاست خارجی امکان پذیر نبود».

«سیدحسین نقوی حسینی» به «خانه ملت» گفت: «با این شرایط بررسی پنجمین گزارش وزارت خارجه از برجام به تعویق افتاد». همین جلسه ای که نمایندگان فراکسیون ولایی به بحث برجام ترجیح دادند، محلی شد جهت حمله قالیباف به دولت مستقر و آشکارکردن نشانه یکسان خودش و رئیسی؛ تکرارنشدن دولت روحانی. به گزارش «فارس» او در این جلسه گفته که «در مقطع انتخابات همه ما یک نشانه یکسان داریم و آن، این است که همه ما مصمم هستیم که این دولت تکرار نشود؛ چراکه ادامه این دولت به معنای آن است که آرزوی بزرگ های انقلاب و پرسشها اقتصادی کشور در خطر است؛ این نشانه یکسان من و آقای رئیسی است».

اخبار سیاسی – شرق

واژه های کلیدی: خارجی | سیاست | سیاسی | اصولگرا | اقتصادی | قالیباف | احمدی نژاد | اصولگرایان | احمدی نژاد